ธรรม 2 ประการ (หมวดที่ 2)

ธรรม คือ สภาวะหรือปรากฏการณ์ที่มีอยู่จริงตามธรรมชาติ เมื่อกำหนดด้วยความแตกต่างของธรรมที่เป็นวิสัยของโลกและพ้นวิสัยของโลก แบ่งเป็น 2 ประการ คือ

1. โลกิยธรรม

โลกิยธรรม หรือ โลกียธรรม แปลว่า ธรรมอันเป็นวิสัยของโลก หรือ สภาวะที่เนื่องในโลก หมายถึง ธรรมที่ยังนำพาผู้ปฏิบัติให้เวียนว่ายตายเกิดอยู่ในภพทั้ง 3 คือ กามภพ รูปภพ และอรูปภพ คือเป็นธรรมที่ยังเกี่ยวข้องอยู่กับเรื่องของกาม ตัณหา ทิฏฐิ อวิชชา ยังไม่สามารถนำพาผู้ปฏิบัติให้พ้นจากทุกข์ได้อย่างแท้จริง หมายเอาขันธ์ 5 ที่เป็นสภาวะทั้งหมด

2. โลกุตรธรรม

โลกุตรธรรม แปลว่า ธรรมอันมิใช่วิสัยของโลก หรือ สภาวะที่พ้นจากโลก หมายถึง ธรรมหรือสภาวะที่นำพาผู้ปฏิบัติให้หลุดพ้นจากการเวียนว่ายตายเกิดในภพทั้ง 3 คือ กามภพ รูปภพ และ อรูปภพ สามารถนำพาผู้ปฏิบัติให้หลุดพ้นจากทุกข์อย่างแท้จริง หมายเอาโลกุตรธรรม 9 ประการ คือ มรรค 4 ผล 4 และ นิพพาน 1