นิพฺพานํ ปรมํ สุขํ.
[คำอ่าน : นิบ-พา-นัง, ปะ-ระ-มัง, สุ-ขัง]
“นิพพานเป็นสุขอย่างยิ่ง”
(ม.ม. 13/281, ขุ.ธ. 25/42)
นิพพาน แปลว่า ดับ คือดับกิเลสตัณหาทั้งหลายทั้งปวง ดับภพดับชาติ ดับกองทุกข์ทั้งปวง ดับจากภพทั้ง 3 ดับการเวียนว่ายตายเกิด
ผู้ที่จะถึงนิพพานได้นั้น จะต้องดำเนินตามอริยมรรคมีองค์ 8 ประการ เจริญวิปัสสนากรรมฐาน สามารถยังวิปัสสนาญาณทั้ง 16 ขั้นให้เกิดขึ้นมาได้ สำเร็จเป็นพระอริยบุคคลตั้งแต่ระดับที่ 1 ถึงระดับที่ 4 ตามลำดับ
ผู้ที่ถึงพระนิพพานแล้ว เป็นผู้หมดกิเลสตัณหาอันเป็นตัวที่จะพาสรรพสัตว์มาเกิดอีกครั้งแล้วครั้งเล่า เมื่อสิ้นกิเลสตัณหาแล้ว ก็ไม่มีเหตุที่จะทำให้เกิดอีกแล้ว เมื่อไม่ต้องเกิด ก็ไม่ต้องประสพกับความทุกข์อันใหญ่หลวงในห้วงมหรรณพภพสงสารอีกต่อไป
ดังนั้น ท่านจึงกล่าวว่า นิพพานเป็นสุขอย่างยิ่ง คือเป็นความสุขที่เหนือความสุขทั้งปวง เป็นความสุขเหนือโลก เป็นความสุขที่ไม่ต้องกลับมาทุกข์อีกแล้วนั่นเอง
