อตฺตนา โจทยตฺตานํ “จงเตือนตนด้วยตนเอง”

อตฺตนา โจทยตฺตานํ.

[คำอ่าน : อัด-ตะ-นา, โจ-ทะ-ยัด-ตา-นัง]

“จงเตือนตนด้วยตนเอง”

(ขุ.ธ. 25/66)

การเตือนตนเองนั้นเป็นสิ่งที่ดี และควรกระทำเป็นอย่างยิ่ง เพราะจะช่วยให้เรามีสติสัมปชัญญะอยู่เสมอ ไม่ว่าจะทำ จะพูด จะคิด อะไรก็ตาม ถ้าเราคอยสอดส่องตัวเองอยู่เสมอ เราจะรู้เท่าทัน และยับยั้งการกระทำที่เป็นโทษได้

หากเราคอยเพ่งโทษคนอื่น คอยจับผิดคนอื่น เราก็จะเห็นโทษของคนอื่น เห็นความผิดพลาดของคนอื่น แต่เราจะไม่ได้ประโยชน์อะไรเลยจากการที่เห็นความผิดของคนอื่น มิหนำซ้ำยังจะก่อให้เกิดความขัดเคือง เกิดปฏิฆะ ขึ้นมาในใจของตนเองอีกด้วย เรียกได้ว่า เสียเวลาโดยเปล่าประโยชน์

แต่หากเราคอยเพ่งโทษตนเอง คอยจับผิดตนเอง เราก็จะเห็นโทษของตนเอง เห็นข้อผิดพลาดของตนเอง เห็นข้อบกพร่องของตนเอง เมื่อเห็นแล้วเราก็จะสามารถนำข้อผิดพลาดหรือข้อบกพร่องนั้นมาหาแนวทางแก้ไข สามารถพัฒนาตนเองให้ดีขึ้นได้

จะเห็นได้ว่า การเพ่งโทษตนเอง และคอยเตือนตนเองนั้น เป็นสิ่งที่ดี มีประโยชน์กว่าการที่จะไปคอยเพ่งโทษคนอื่นมากมายเลยทีเดียว ดังนั้น จงเตือนตนด้วยตนเองเถิด อย่าไปเสียเวลากับการไปคอยเพ่งโทษจับผิดคนอื่นเขาเลย.