คนเขลา ไม่มั่นคงในศีล ถูกติเตียนในโลกนี้ และละไปแล้วย่อมเสียใจในอบาย ชื่อว่าย่อมเสียใจในที่ทั้งปวง
อิเธว นินฺทํ ลภติ เปจฺจาปาเย จ ทุมฺมโน
สพฺพตฺถ ทุมฺมโน พาโล สีเลสุ อสมาหิโต.
[คำอ่าน]
อิ-เท-วะ, นิน-ทัง, ละ-พะ-ติ…..เปด-จา-ปา-เย, จะ, ทุม-มะ-โน
สับ-พัด-ถะ, ทุม-มะ-โน, พา-โล…..สี-เล-สุ, อะ-สะ-มา-หิ-โต
[คำแปล]
“คนเขลา ไม่มั่นคงในศีล ถูกติเตียนในโลกนี้ และละไปแล้วย่อมเสียใจในอบาย ชื่อว่าย่อมเสียใจในที่ทั้งปวง.”
(สีลวเถร) ขุ.เถร. 26/358.
คนเขลามีลักษณะที่ไม่สามารถแยกแยะความถูกต้องและความผิดพลาดได้ พวกเขามักไม่ใส่ใจต่อคำแนะนำหรือคำตักเตือนจากผู้อื่น และมักทำตามความคิดและความต้องการของตนเองโดยไม่พิจารณาผลกระทบที่จะเกิดขึ้น ความเขลาทำให้พวกเขาขาดวิจารณญาณในการตัดสินใจ และมักตกเป็นเหยื่อของสิ่งยั่วยุทางโลกทั้งหลาย ส่งผลให้การกระทำและการตัดสินใจของพวกเขาผิดพลาดอยู่เสมอ
คนเขลาย่อมไม่ยินดีในการรักษาศีลเนื่องจากพวกเขาไม่เห็นคุณค่าหรือประโยชน์ของการปฏิบัติตามหลักศีลธรรม พวกเขามักมองว่าศีลเป็นข้อจำกัดที่ทำให้ชีวิตของพวกเขาไม่สนุกสนานหรือไม่สะดวกสบาย จึงเลือกที่จะเพิกเฉยต่อศีลและดำเนินชีวิตตามความพึงพอใจส่วนตัวโดยไม่คำนึงถึงผลกระทบที่ตามมา ความไม่ยินดีในการรักษาศีลนี้เป็นผลมาจากการขาดความเข้าใจและความรู้เกี่ยวกับความสำคัญของศีลและผลกระทบของการไม่รักษาศีล
คนที่ไม่รักษาศีลมักกระทำสิ่งที่ผิดเนื่องจากขาดแนวทางในการดำเนินชีวิตที่ถูกต้อง เช่น การโกหก ลักขโมย หรือประพฤติผิดทางเพศ การกระทำเหล่านี้ไม่เพียงแต่สร้างความเดือดร้อนต่อตนเองและผู้อื่น แต่ยังส่งผลเสียต่อสังคมโดยรวม ทำให้คนที่ไม่รักษาศีลถูกสังคมติเตียนและดูถูก เนื่องจากการไม่ยอมรับพฤติกรรมที่ไม่ถูกต้องและไม่เป็นธรรม ความติเตียนนี้เป็นสัญญาณว่าบุคคลนั้นต้องการการเปลี่ยนแปลงและการปรับปรุงตนเองให้กลับมาสู่ทางที่ถูกต้องตามหลักศีลธรรม
เมื่อคนที่ไม่รักษาศีลตายไปแล้ว ย่อมไปสู่อบายภูมิเนื่องจากการกระทำที่ไม่ดีในชีวิตปัจจุบันมีผลต่อชีวิตหลังความตาย การไม่ปฏิบัติตามศีลทำให้จิตใจของบุคคลนั้นตกต่ำและเต็มไปด้วยความผิดพลาด ความชั่วที่สะสมไว้ย่อมเป็นเหตุให้เขาต้องเผชิญกับภาวะที่ทุกข์ทรมานในอบายภูมิ ซึ่งเป็นสถานที่ที่ไม่มีความสุขและเต็มไปด้วยความทุกข์ ปราศจากความเจริญในทุก ๆ ด้าน
เป็นอันสรุปว่า บุคคลผู้ไม่ดำรงตนอยู่ในศีลธรรม ไม่กระทำศีลให้บริสุทธิ์บริบูรณ์ ย่อมประสบกับความฉิบหายทั้งในโลกนี้และโลกหน้า ในโลกนี้เขาย่อมได้รับการติฉินนินทาและการประณามจากผู้อื่น และได้รับโทษจากการกระทำความผิดที่เป็นผลมาจากการไม่รักษาศีล ในโลกหน้าคือเมื่อตายไปแล้ว ความชั่วทั้งหลายที่เขากระทำไว้ย่อมนำพาเขาไปสู่ทุคติอบายภูมิ ดังนั้นจึงสามารถกล่าวได้ว่า บุคคลผู้ไม่ดำรงอยู่ในศีล ย่อมเสียใจในที่ทั้งปวง คือทั้งในโลกนี้และโลกหน้า.