คนปรารถนาลามก ไม่ละอาย ไม่เอื้อเฟื้อ เพราะเหตุใด เขาย่อมสร้างบาปเพราะเหตุนั้น เขาไปสู่อบายเพราะเหตุนั้น
ยโต จ โหติ ปาปิจฺโฉ อหิริโก อนาทโร
ตโต ปาปํ ปสวติ อปายํ เตน คจฺฉติ.
[คำอ่าน]
ยะ-โต, จะ, โห-ติ, ปา-ปิด-โฉ อะ-หิ-ริ-โก, อะ-นา-ทะ-โร
ตะ-โต, ปา-ปัง, ปะ-สะ-วะ-ติ อะ-ปา-ยัง, เต-นะ, คัด-ฉะ-ติ
[คำแปล]
“คนปรารถนาลามก ไม่ละอาย ไม่เอื้อเฟื้อ เพราะเหตุใด เขาย่อมสร้างบาปเพราะเหตุนั้น เขาไปสู่อบายเพราะเหตุนั้น.”
(พุทฺธ) ขุ.อิติ. 25/256.
คนปรารถนาลามก หมายถึง คนที่มีจิตใจใฝ่ต่ำ มีความปรารถนาและความคิดที่ไม่บริสุทธิ์ มักโน้มเอียงไปในทางชั่ว มีความต้องการที่ขัดต่อศีลธรรม และไม่ให้ความสำคัญกับความดีงามทางจริยธรรม บุคคลเช่นนี้มักเพลิดเพลินกับการกระทำที่ผิด และไม่รู้สึกละอายต่อบาปแม้แต่น้อย
การไม่มีความละอายต่อบาป ถือเป็นสิ่งอันตรายอย่างยิ่ง เพราะเมื่อความละอายไม่มี ความเกรงกลัวบาปก็ย่อมไม่มีเช่นกัน คนประเภทนี้จึงกล้าทำกรรมชั่วต่าง ๆ นานาซ้ำแล้วซ้ำเล่า โดยไม่รู้สึกผิดหรือเกรงกลัวผลที่จะตามมา ไม่ว่าจะเป็นการพูดเท็จ ลักขโมย เบียดเบียนผู้อื่น หรือประพฤติผิดในกาม
นอกจากไม่ละอายแล้ว คนปรารถนาลามกยังไม่เอื้อเฟื้อต่อศีลธรรม มักดูแคลนคุณธรรมและผู้ที่รักษาศีล มองว่าความดีเป็นเรื่องไร้สาระ และกลับเห็นว่าความชั่วเป็นสิ่งน่าภาคภูมิใจ ซึ่งถือเป็นความเข้าใจที่ผิดอย่างร้ายแรง
คนที่ทำชั่วจนเป็นนิสัย ย่อมมีชีวิตที่ขาดความสงบสุข เพราะจิตใจเต็มไปด้วยกิเลส ความอยาก ความโลภ ความโกรธ และความหลง ยิ่งทำความชั่วมากเท่าไร ใจก็ยิ่งเศร้าหมองมากเท่านั้น เมื่อประสบเคราะห์กรรมหรือปัญหาในชีวิต ก็ไม่มีที่พึ่งพิงที่แท้จริง เพราะขาดคุณธรรมรองรับ
กรรมชั่วที่กระทำไว้นั้น ย่อมส่งผลไม่ช้าก็เร็ว ในชาตินี้ก็อาจได้รับความเดือดร้อนจากการถูกลงโทษตามกฎหมาย ถูกสังคมรังเกียจ หรือเกิดปัญหาสุขภาพกายใจจากความเครียดและความรู้สึกผิดภายในใจ แม้เขาจะพยายามปิดบังสิ่งที่ตนกระทำ แต่ผลแห่งกรรมย่อมตามสนองอย่างไม่อาจหลีกเลี่ยงได้
ยิ่งไปกว่านั้น เมื่อเขาสิ้นชีวิตลงจากโลกนี้ กรรมชั่วที่เขาทำไว้จะนำพาเขาไปสู่อบายภูมิ คือภูมิที่มีแต่ความทุกข์ทรมาน เช่น นรก เปรต อสุรกาย หรือสัตว์เดรัจฉาน ซึ่งเป็นผลแห่งการกระทำของตนเอง ไม่มีใครสามารถช่วยเขาได้แม้แต่คนเดียว
ดังนั้น ผู้มีปัญญาทั้งหลายจึงไม่ควรปล่อยให้ตนเองตกอยู่ในความใฝ่ต่ำ ไม่ควรยินดีในสิ่งที่ผิดศีลธรรม ไม่ควรสนุกกับการทำชั่ว เพราะผลที่ตามมานั้นร้ายแรงกว่าที่คิด การฝึกใจให้ละอายต่อบาป และเคารพในศีลธรรม คือเกราะคุ้มกันที่ดีที่สุด
ชีวิตที่ดีไม่ได้อยู่ที่ความสำเร็จทางวัตถุเพียงอย่างเดียว แต่อยู่ที่ความบริสุทธิ์ของจิตใจ และการดำรงอยู่ด้วยคุณธรรม คนที่หลีกเลี่ยงทางลามก และประพฤติชอบ ย่อมมีความสุขทั้งในชาตินี้และในภพหน้าอย่างแท้จริง.