ทั้งเด็ก ทั้งผู้ใหญ่ ทั้งคนเขลา ทั้งคนฉลาด ล้วนไปสู่อำนาจแห่งความตาย ล้วนมีความตายเป็นเบื้องหน้า
ทหรา จ มหนฺตา จ เย พาลา เย จ ปณฺฑิตา
สพฺเพ มจฺจุวสํ ยนฺติ สพฺเพ มจฺจุปรายนา.
[คำอ่าน]
ทะ-หะ-รา, จะ, มะ-หัน-ตา, จะ…..เย, พา-ลา, เย, จะ, ปัน-ทิ-ตา
สับ-เพ, มัด-จุ-วะ-สัง, ยัน-ติ…..สับ-เพ, มัด-จุ-ปะ-รา-ยะ-นา
[คำแปล]
“ทั้งเด็ก ทั้งผู้ใหญ่ ทั้งคนเขลา ทั้งคนฉลาด ล้วนไปสู่อำนาจแห่งความตาย ล้วนมีความตายเป็นเบื้องหน้า.”
(พุทฺธ) นัย-ที.มหา. 10/141, ขุ.สุ. 25/448.
ความตายเป็นสิ่งที่แน่นอนและหลีกเลี่ยงไม่ได้ มนุษย์ทุกคนที่เกิดขึ้นมาย่อมต้องพบเจอกับความตายไม่ช้าก็เร็ว ไม่ว่าจะเป็นเด็ก ผู้ใหญ่ หรือคนชรา ความตายเป็นสิ่งที่ไม่มีใครสามารถหลีกหนีหรือหลีกเลี่ยงได้ เป็นสัจธรรมที่เราทุกคนต้องยอมรับและทำความเข้าใจ การที่เรารับรู้ว่าความตายเป็นสิ่งที่ไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้ ทำให้เราควรตระหนักถึงคุณค่าของชีวิตและใช้เวลาที่มีอยู่อย่างรู้คุณค่า
เมื่อเราทราบว่าความตายเป็นสิ่งที่แน่นอน เราจะสามารถปรับตัวและวางแผนการใช้ชีวิตได้อย่างมีสติ เราจะไม่ใช้ชีวิตด้วยความประมาทหรือคิดว่าเวลาของเรายังมีเหลือเฟือ ความตายสามารถเกิดขึ้นได้ทุกเมื่อ ไม่ว่าจะเป็นจากอุบัติเหตุ โรคภัยไข้เจ็บ หรือปัจจัยอื่น ๆ ที่อยู่นอกเหนือการควบคุมของเรา ดังนั้น การใช้ชีวิตอย่างมีสติและมีความหมายจึงเป็นสิ่งที่สำคัญที่สุด
บางคนตายตั้งแต่ยังเด็ก ในขณะที่บางคนได้มีโอกาสเติบโตเป็นผู้ใหญ่ แต่ไม่ว่าเราจะอยู่ในช่วงเวลาใดของชีวิต สิ่งที่สำคัญคือการใช้ชีวิตอย่างมีคุณค่า การไม่ประมาทในการดำเนินชีวิตหมายถึงการทำให้ทุกวันของเราเป็นวันที่มีความหมาย ไม่ปล่อยให้เวลาผ่านไปโดยไม่มีการกระทำที่เป็นประโยชน์ต่อตนเองหรือผู้อื่น
การตระหนักถึงความตายไม่ได้หมายความว่าเราต้องใช้ชีวิตด้วยความกลัว แต่กลับเป็นการกระตุ้นให้เรามีชีวิตที่เต็มเปี่ยมไปด้วยความรู้สึกที่ดีและการกระทำที่ดี การที่เรารับรู้ว่าความตายอาจมาเยือนได้ทุกเมื่อจะทำให้เราตระหนักถึงความสำคัญของการสร้างคุณงามความดีดี การให้ความรักและการห่วงใยต่อคนรอบข้าง เพราะในท้ายที่สุดแล้ว สิ่งที่เราเหลือไว้เมื่อเราจากไปคือความทรงจำและการกระทำที่เราได้ทำไว้
การระลึกอยู่เสมอว่าความตายจะต้องมาถึงเราอย่างแน่นอนไม่วันใดก็วันหนึ่ง จะช่วยกระตุ้นให้เรารีบเร่งสร้างคุณงามความดี และใช้ชีวิตด้วยความไม่ประมาท ไม่ปล่อยเวลาให้หมดสิ้นไปโดยเปล่าประโยชน์ รีบขวนขวานสร้างบุญกุศลให้ได้มากที่สุดก่อนที่ชีวิตจะจบสิ้นลง.