คนฉลาดกล่าวว่า ปัญญาประเสริฐ เหมือนพระจันทร์ประเสริฐกว่าดาวทั้งหลาย ฯลฯ

ปญฺญา หิ เสฏฺฐา กุสลา วทนฺติ
นกฺขตฺตราชาริว ตารกานํ
สีลํ สิรี จาปิ สตญฺจ ธมฺโม
อนฺวายิกา ปญฺญวโต ภวนฺติ.

[คำอ่าน]

ปัน-ยา, หิ, เสด-ถา, กุ-สะ-ลา, วะ-ทัน-ติ
นัก-ขัด-ตะ-รา-ชา-ริ-วะ, ตา-ระ-กา-นัง
สี-ลัง, สิ-รี, จา-ปิ, สะ-ตัน-จะ, ทำ-โม
อัน-นะ-วา-ยิ-กา, ปัน-ยะ-วะ-โต, พะ-วัน-ติ

[คำแปล]

“คนฉลาดกล่าวว่า ปัญญาประเสริฐ เหมือนพระจันทร์ประเสริฐกว่าดาวทั้งหลาย แม้ศีล สิริ และธรรมของสัตบุรุษ ย่อมไปตามผู้มีปัญญา.”

(สรภงฺคโพธิสตฺต) ขุ.ชา.จตฺตาฬีส. 27/541.

ปัญญาเป็นสิ่งที่ประเสริฐกว่าสิ่งทั้งปวงในโลก เพราะปัญญาเป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยให้มนุษย์สามารถเข้าใจและแก้ไขปัญหาต่าง ๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ การมีปัญญาทำให้เราสามารถเห็นความจริงของสิ่งต่าง ๆ และตัดสินใจได้อย่างถูกต้อง การมีปัญญาจึงเป็นสิ่งที่ช่วยเสริมสร้างคุณภาพชีวิตและนำพาเราไปสู่ความสำเร็จและความสุขในชีวิต

คนทั้งหลายจะเจริญก้าวหน้าในหน้าที่การงานได้ก็เพราะปัญญา การที่บุคคลสามารถเรียนรู้และพัฒนาทักษะของตนเองจนสามารถทำงานได้ดีนั้น เป็นผลมาจากการใช้ปัญญาในการคิด วิเคราะห์ และตัดสินใจ การมีปัญญาไม่เพียงแต่ช่วยให้เราทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ แต่ยังช่วยให้เราสามารถปรับตัวและเติบโตในสายอาชีพได้อย่างต่อเนื่อง

คนปฏิบัติตามหลักศีลธรรมอันดีก็เพราะมีปัญญา ปัญญาช่วยให้เราสามารถแยกแยะสิ่งที่ถูกต้องและสิ่งที่ผิด การมีปัญญาทำให้เรารู้จักประเมินผลของการกระทำของเราและเลือกที่จะทำสิ่งที่เป็นประโยชน์และบุญกุศล การปฏิบัติตามหลักศีลธรรมจึงเป็นผลมาจากการมีปัญญาที่ทำให้เรารู้จักแยกแยะและเลือกทำสิ่งที่ดี

คนได้ประสบกับสิ่งที่เป็นสิริมงคลก็เพราะอาศัยปัญญา ปัญญาช่วยให้เรามีความสามารถในการสร้างสรรค์สิ่งที่ดีและมีประโยชน์ให้กับตนเองและผู้อื่น การที่เราได้พบกับสิ่งที่เป็นสิริมงคลไม่ใช่เรื่องบังเอิญ แต่เป็นผลมาจากการใช้ปัญญาในการดำเนินชีวิต กระทำสิ่งที่เป็นมงคลให้เกิดขึ้นแก่ตนเอง

คนสามารถศึกษาหลักธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้าและรู้ตามได้ก็เพราะปัญญา ปัญญาทำให้เราสามารถเข้าใจและเรียนรู้หลักธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้าได้อย่างลึกซึ้ง การมีปัญญาช่วยให้เราสามารถเห็นคุณค่าและความสำคัญของธรรมะ และนำหลักธรรมคำสอนเหล่านั้นมาปฏิบัติในชีวิตประจำวันเพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุด

ดังนั้นปัญญาจึงเป็นสิ่งที่ประเสริฐที่สุด เพราะปัญญาไม่เพียงแต่ช่วยให้เราประสบความสำเร็จในหน้าที่การงานและการดำเนินชีวิตเท่านั้น แต่ยังเป็นสิ่งที่ทำให้เราสามารถดำรงชีวิตอย่างมีคุณค่าและมีความสุข การมีปัญญาจึงเป็นสิ่งที่ทุกคนควรพยายามพัฒนาและบ่มเพาะให้เกิดขึ้นในตนเองเพื่อสร้างชีวิตที่ดีและมีความหมาย.