บุคคลพึงกล่าววาจาที่ไม่เป็นเหตุยังตนให้เดือดร้อน และไม่เป็นเหตุเบียดเบียนผู้อื่น วาจานั้นแลเป็นสุภาษิต

ตเมว วาจํ ภาเสยฺย     ยายตฺตานํ น ตาปเย
ปเร จ น วิหึเสยฺย     สา เว วาจา สุภาสิตา.

[คำอ่าน]

ตะ-เม-วะ, วา-จัง, พา-ไส-ยะ…..ยา-ยัด-ตา-นัง, นะ, ตา-ปะ-เย
ปะ-เร, จะ, นะ, วิ-หิง-ไส-ยะ…..สา, เว, วา-จา, สุ-พา-สิ-ตา

[คำแปล]

“บุคคลพึงกล่าววาจาที่ไม่เป็นเหตุยังตนให้เดือดร้อน และไม่เป็นเหตุเบียดเบียนผู้อื่น วาจานั้นแลเป็นสุภาษิต.”

(วงฺคีสเถร) ขุ.สุ. 25/411.

การกล่าววาจาเป็นหนึ่งในพฤติกรรมสำคัญที่สามารถสร้างผลกระทบต่อทั้งตนเองและผู้อื่นได้อย่างมหาศาล การเลือกกล่าววาจาที่ไม่เป็นเหตุยังตนให้เดือดร้อน และไม่เป็นเหตุเบียดเบียนผู้อื่นจึงเป็นหลักสำคัญที่ควรตระหนักถึงในทุกการสื่อสาร วาจาเช่นนี้ถือว่าเป็นวาจาที่ดี เป็นการใช้คำพูดอย่างมีสติและความรับผิดชอบ ซึ่งสามารถส่งผลต่อความสงบสุขในชีวิตของเราและผู้อื่น

การกล่าววาจาที่ไม่เป็นเหตุยังตนให้เดือดร้อน หมายถึงการใช้คำพูดที่ไม่ทำให้ตนเองต้องประสบกับปัญหาหรือความลำบากในภายหลัง การพูดจาอย่างระมัดระวังและรอบคอบจะช่วยป้องกันไม่ให้เราต้องเผชิญกับผลกระทบที่ไม่พึงประสงค์ ทั้งในแง่ของความสัมพันธ์ส่วนตัวและความน่าเชื่อถือในสังคม การระวังคำพูดไม่ให้ก่อปัญหาแก่ตนเองจึงเป็นสิ่งสำคัญที่ควรฝึกฝนและพัฒนา

นอกจากนี้ การกล่าววาจาที่ไม่เป็นเหตุเบียดเบียนผู้อื่นยังเป็นหลักการสำคัญที่ช่วยรักษาความสงบเรียบร้อยในสังคม วาจาที่ดีควรเป็นคำพูดที่ไม่ทำร้ายหรือสร้างความเจ็บปวดให้กับผู้อื่น ไม่ว่าจะเป็นในแง่ของการวิจารณ์ การนินทา หรือการพูดจาในลักษณะที่ลดทอนคุณค่าของคนอื่น การเลือกใช้วาจาอย่างระมัดระวังจะช่วยให้สังคมอยู่ร่วมกันได้อย่างสันติสุข และสร้างสรรค์ความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างบุคคล

วาจาที่ดีไม่เพียงแต่เป็นคำพูดที่ไม่ก่อให้เกิดปัญหาเท่านั้น แต่ยังเป็นวาจาที่มีความหมายเชิงบวกและสร้างแรงบันดาลใจให้กับผู้ฟัง วาจาที่แสดงถึงความเมตตา ความเข้าใจ และการสนับสนุนสามารถสร้างความเชื่อมั่นและความสุขให้กับผู้อื่นได้ การกล่าววาจาในลักษณะนี้ยังช่วยส่งเสริมบรรยากาศที่เป็นมิตรและอบอุ่นในสังคม

การฝึกฝนตนเองให้สามารถกล่าววาจาที่ดีได้นั้น อาจต้องใช้เวลาและความพยายาม เพราะเรามักจะถูกท้าทายจากสถานการณ์ที่กระตุ้นให้เราพูดในทางลบ การพัฒนาความสามารถในการกล่าววาจาที่ดีจึงเป็นสิ่งที่ควรให้ความสำคัญ และควรเริ่มต้นจากการมีสติและการไตร่ตรองก่อนที่จะพูด

การเลือกใช้วาจาที่ไม่เป็นเหตุยังตนให้เดือดร้อน และไม่เป็นเหตุเบียดเบียนผู้อื่นเป็นการแสดงออกถึงความรับผิดชอบต่อคำพูดของตน การเลือกใช้วาจาที่ดีจึงเป็นการสร้างพื้นฐานที่ดีต่อการสร้างความสัมพันธ์ที่มั่นคง และส่งเสริมความสุขทั้งในตนเองและผู้อื่น การให้ความสำคัญกับวาจาที่ดีนี้จึงเป็นการยืนยันถึงความสำคัญของการใช้คำพูดที่ถูกต้องและมีคุณค่า.