นาญฺญํ นิสฺสาย ชีเวยฺย.
[คำอ่าน : นาน-ยัง, นิด-สา-ยะ, ชี-ไว-ยะ]
“ไม่ควรอาศัยผู้อื่นเป็นอยู่”
(ขุ.อุ. ๒๕/๑๗๙)
ธรรมดาคนเราเกิดมาย่อมต้องพึ่งพาอาศัยกันเป็นธรรมดา คนอื่นอาศัยเราได้ เราอาศัยคนอื่นได้ เป็นเรื่องปกติ แต่ไม่มีใครที่จะสามารถอาศัยคนอื่นได้ตลอด ไม่มีใครที่จะให้เราอาศัยได้ตลอด สุดท้ายทุกคนต้องอาศัยตัวเองเป็นหลัก
ดังที่พระพุทธองค์ได้ตรัสไว้ว่า “ตนแลเป็นที่พึ่งแห่งตน คนอื่นใครเล่าจะเป็นที่พึ่งได้” คือไม่มีใครอื่นที่จะเป็นที่พึ่งให้เราได้ตลอดไป ตัวเราเองเท่านั้นที่จะเป็นที่พึ่งของตัวเราได้ตลอดกาลและตลอดไป
ดังนั้น เราควรทำในใจไว้เลยว่า ไม่ควรอาศัยคนอื่นเป็นอยู่ คือไม่ควรงอมืองอเท้ารอแต่จะอาศัยคนอื่น ตราบใดที่ยังมีลมหายใจ ควรขวนขวายทำทุกอย่างด้วยตนเอง สร้างเนื้อสร้างตัว สร้างฐานะด้วยตนเอง แล้วเราจะเป็นที่พึ่งให้ตัวเราเองได้
ถ้ามัวแต่รออาศัยคนอื่น เมื่อถึงคราวที่คนอื่นเขาไม่ต้องการช่วยเรา หรือเขาล้มหายตายจากไปแล้ว เราเองนี่แหละที่จะเป็นคนไร้ที่พึ่ง
สารบัญ พุทธศาสนสุภาษิต
- อัตตวรรค หมวดตน
- อัปปมาทวรรค หมวดความไม่ประมาท
- กัมมวรรค หมวดกรรม
- กิเลสวรรค หมวดกิเลส
- โกธวรรค หมวดความโกรธ
- ขันติวรรค หมวดความอดทน
- จิตตวรรค หมวดจิต
- ชยวรรค หมวดความชนะ
- ทานวรรค หมวดทาน
- ทุกขวรรค หมวดทุกข์
- ธัมมวรรค หมวดธรรม
- ปกิณกวรรค หมวดเบ็ดเตล็ด
- ปัญญาวรรค หมวดปัญญา
- ปมาทวรรค หมวดความประมาท
- ปาปวรรค หมวดบาป
- ปุคคลวรรค หมวดบุคคล
- ปุญญวรรค หมวดบุญ
- มัจจุวรรค หมวดความตาย
- มิตตวรรค หมวดมิตร
- ยาจนาวรรค หมวดการขอ
- ราชวรรค หมวดพระราชา
- วาจาวรรค หมวดวาจา
- วิริยวรรค หมวดความเพียร
- เวรวรรค หมวดเวร
- สัจจวรรค หมวดความสัตย์
- สติวรรค หมวดสติ
- สัทธาวรรค หมวดศรัทธา
- สันตุฏฐิวรรค หมวดสันโดษ
- สมณวรรค หมวดสมณะ
- สามัคคีวรรค หมวดสามัคคี
- สีลวรรค หมวดศีล
- สุขวรรค หมวดความสุข
- เสวนาวรรค หมวดการคบหา