ปจฺฉา โส วิคเต โกเธ อคฺคิทฑฺโฒว ตปฺปติ “ภายหลัง เมื่อความโกรธหายแล้ว เขาย่อมเดือดร้อน เหมือนถูกไฟไหม้”

ปจฺฉา โส วิคเต โกเธ อคฺคิทฑฺโฒว ตปฺปติ.

[คำอ่าน : ปัด-ฉา, โส, วิ-คะ-เต, โก-เท, อัก-คิ-ทัด-โท-วะ, ตับ-ปะ-ติ]

“ภายหลัง เมื่อความโกรธหายแล้ว เขาย่อมเดือดร้อน เหมือนถูกไฟไหม้”

(องฺ.สตฺตก. ๒๓/๙๙)

คนที่ถูกความโกรธครอบงำ ย่อมจะมีอารมณ์ฉุนเฉียว หงุดหงิด รำคาญใจ ควบคุมตัวเองไม่ได้ ทำอะไรโดยขาดการยั้งคิด ทำความผิดโดยไม่พิจารณา เนื่องจากปัญญามืดบอดไปชั่วขณะเพราะถูกความโกรธบดบัง

คนเช่นนี้ย่อมสร้างความพินาศเสียหายให้แก่ตนเองและผู้อื่นได้อย่างง่ายดาย ทำเรื่องน่าอับอายได้อย่างไม่เกรงกลัว สร้างความเดือดร้อนให้ทั้งตัวเองและผู้อื่น เพราะอำนาจของความโกรธนั่นเองที่บงการให้เป็นไป

แต่ภายหลัง เมื่อความโกรธเบาบางลงแล้ว เขามาเห็นความผิดพลาดที่ตัวเองได้สร้างไว้ในขณะโกรธ ได้รับผลของมันแล้ว ย่อมจะมานั่งเศร้าโศกเสียใจในภายหลัง อาจจะคิดได้ในภายหลังว่า สิ่งที่ตนเองได้ทำลงไปนั้นเป็นสิ่งที่ไม่ควรเลย

แต่เมื่อถึงตอนนั้นก็ไม่สามารถแก้ไขสิ่งใดได้แล้ว จำต้องก้มหน้ารับผลของการกระทำที่เกิดจากความโกรธนั้นต่อไป ดังนั้น พยายามฝึกจิตใจของตนเองให้เป็นอิสระจากความโกรธ คือไม่ให้ตกเป็นทาสของความโกรธ ย่อมจะเป็นดีที่สุด