โกธสมฺมทสมฺมตฺโต อายสกฺยํ นิคจฺฉติ “ผู้มึนเมาด้วยความโกรธ ย่อมถึงความไร้ยศศักดิ์”

โกธสมฺมทสมฺมตฺโต อายสกฺยํ นิคจฺฉติ.

[คำอ่าน : โก-ทะ-สำ-มะ-ทะ-สำ-มัด-โต, อา-ยะ-สัก-กะ-ยัง, นิ-คัด-ฉะ-ติ]

“ผู้มึนเมาด้วยความโกรธ ย่อมถึงความไร้ยศศักดิ์”

(องฺ.สตฺตก. ๒๓/๙๘)

ผู้มึนเมาด้วยความโกรธ คือผู้ที่ถูกความโกรธครอบงำ จะทำให้มีความหงุดหงิดขุ่นเคืองใจอยู่ตลอดเวลา คนประเภทนี้ย่อมทำอะไรด้วยอำนาจของความโกรธอยู่เนือง ๆ ไม่สามารถควบคุมอารมณ์ได้ ตกเป็นทาสของความโกรธ ขาดอิสระในการใช้ปัญญา เพราะถูกความโกรธบดบัง

ความโกรธทำให้คนเรามีอาการงุ่นง่าน ทำงานไม่เป็นชิ้นเป็นอัน คิดอ่านอะไรไม่ออก ขาดสติสัมปชัญญะ ไม่สามารถควบคุมกิริยาอาการได้ กลายเป็นเหมือนหุ่นเชิด ที่ความโกรธจะเชิดหรือจะสั่งให้ทำเรื่องไม่ดีใด ๆ ก็ได้ ตามแต่มันจะสั่งการ

คนที่มียศมีศักดิ์สูง ๆ แต่เป็นคนมักโกรธ มักทำอะไรด้วยอำนาจความโกรธอยู่เสมอ ย่อมเป็นที่รังเกียจของสังคม ไม่เป็นที่รักของเพื่อนร่วมงาน หรือแม้แต่ผู้ใต้บังคับบัญชา หนัก ๆ เข้า อาจไปทำอะไรที่เป็นเรื่องเสื่อมเสีย เพราะอำนาจของความโกรธ

เมื่อทำเรื่องเสื่อมเสียลงไปแล้ว ย่อมไม่สามารถที่จะแก้ไขอะไรได้ จำต้องรับผลของการกระทำของตนเอง บางทีอาจจะทำให้ต้องเสียยศ คือถูกถอดยศ ถูกให้พ้นจากตำแหน่งหน้าที่นั้น ๆ ก็เป็นได้

เรียกได้ว่า ความโกรธ ทำให้คนเสื่อมเกียรติ เสื่อมยศ เสื่อมศักดิ์ คนที่มียศมีศักดิ์ใหญ่โต มีอำนาจมากมาย สุดท้ายต้องเสื่อมเกียรติเสื่อมยศศักดิ์เพราะอำนาจของความโกรธ ก็มีให้เห็นมานักต่อนักแล้ว