
โกธสมฺมทสมฺมตฺโต อายสกฺยํ นิคจฺฉติ.
[คำอ่าน : โก-ทะ-สำ-มะ-ทะ-สำ-มัด-โต, อา-ยะ-สัก-กะ-ยัง, นิ-คัด-ฉะ-ติ]
“ผู้มึนเมาด้วยความโกรธ ย่อมถึงความไร้ยศศักดิ์”
(องฺ.สตฺตก. ๒๓/๙๘)
ผู้มึนเมาด้วยความโกรธ คือผู้ที่ถูกความโกรธครอบงำ จะทำให้มีความหงุดหงิดขุ่นเคืองใจอยู่ตลอดเวลา คนประเภทนี้ย่อมทำอะไรด้วยอำนาจของความโกรธอยู่เนือง ๆ ไม่สามารถควบคุมอารมณ์ได้ ตกเป็นทาสของความโกรธ ขาดอิสระในการใช้ปัญญา เพราะถูกความโกรธบดบัง
ความโกรธทำให้คนเรามีอาการงุ่นง่าน ทำงานไม่เป็นชิ้นเป็นอัน คิดอ่านอะไรไม่ออก ขาดสติสัมปชัญญะ ไม่สามารถควบคุมกิริยาอาการได้ กลายเป็นเหมือนหุ่นเชิด ที่ความโกรธจะเชิดหรือจะสั่งให้ทำเรื่องไม่ดีใด ๆ ก็ได้ ตามแต่มันจะสั่งการ
คนที่มียศมีศักดิ์สูง ๆ แต่เป็นคนมักโกรธ มักทำอะไรด้วยอำนาจความโกรธอยู่เสมอ ย่อมเป็นที่รังเกียจของสังคม ไม่เป็นที่รักของเพื่อนร่วมงาน หรือแม้แต่ผู้ใต้บังคับบัญชา หนัก ๆ เข้า อาจไปทำอะไรที่เป็นเรื่องเสื่อมเสีย เพราะอำนาจของความโกรธ
เมื่อทำเรื่องเสื่อมเสียลงไปแล้ว ย่อมไม่สามารถที่จะแก้ไขอะไรได้ จำต้องรับผลของการกระทำของตนเอง บางทีอาจจะทำให้ต้องเสียยศ คือถูกถอดยศ ถูกให้พ้นจากตำแหน่งหน้าที่นั้น ๆ ก็เป็นได้
เรียกได้ว่า ความโกรธ ทำให้คนเสื่อมเกียรติ เสื่อมยศ เสื่อมศักดิ์ คนที่มียศมีศักดิ์ใหญ่โต มีอำนาจมากมาย สุดท้ายต้องเสื่อมเกียรติเสื่อมยศศักดิ์เพราะอำนาจของความโกรธ ก็มีให้เห็นมานักต่อนักแล้ว
สารบัญ พุทธศาสนสุภาษิต
- อัตตวรรค หมวดตน
- อัปปมาทวรรค หมวดความไม่ประมาท
- กัมมวรรค หมวดกรรม
- กิเลสวรรค หมวดกิเลส
- โกธวรรค หมวดความโกรธ
- ขันติวรรค หมวดความอดทน
- จิตตวรรค หมวดจิต
- ชยวรรค หมวดความชนะ
- ทานวรรค หมวดทาน
- ทุกขวรรค หมวดทุกข์
- ธัมมวรรค หมวดธรรม
- ปกิณกวรรค หมวดเบ็ดเตล็ด
- ปัญญาวรรค หมวดปัญญา
- ปมาทวรรค หมวดความประมาท
- ปาปวรรค หมวดบาป
- ปุคคลวรรค หมวดบุคคล
- ปุญญวรรค หมวดบุญ
- มัจจุวรรค หมวดความตาย
- มิตตวรรค หมวดมิตร
- ยาจนาวรรค หมวดการขอ
- ราชวรรค หมวดพระราชา
- วาจาวรรค หมวดวาจา
- วิริยวรรค หมวดความเพียร
- เวรวรรค หมวดเวร
- สัจจวรรค หมวดความสัตย์
- สติวรรค หมวดสติ
- สัทธาวรรค หมวดศรัทธา
- สันตุฏฐิวรรค หมวดสันโดษ
- สมณวรรค หมวดสมณะ
- สามัคคีวรรค หมวดสามัคคี
- สีลวรรค หมวดศีล
- สุขวรรค หมวดความสุข
- เสวนาวรรค หมวดการคบหา