โกธาภิภูโต กุสลํ ชหาติ “ผู้ถูกความโกรธครอบงำ ย่อมละกุศลเสีย”

โกธาภิภูโต กุสลํ ชหาติ.

[คำอ่าน : โก-ทา-พิ-พู-โต, กุ-สะ-ลัง, ชะ-หา-ติ]

“ผู้ถูกความโกรธครอบงำ ย่อมละกุศลเสีย”

(นัย- ขุ.ชา.ทสก. 27/286)

คนที่มักโกรธ คือมีความโกรธเป็นเจ้าเรือน ถูดความโกรธครอบงำจิตใจ จะเป็นผู้ที่มีจิตใจเกรี้ยวกราด มุ่งแต่จะทำกรรมที่เป็นอกุศลฝ่ายเดียว ไม่นึกถึงการทำกรรมฝ่ายกุศล คือคุณงามความดี เพราะความโกรธ เป็นสภาวะที่เป็นอกุศล ย่อมชักนำจิตไปในฝ่ายอกุศล

เมื่อจิตใจมุ่งแต่จะทำอกุศลกรรมเช่นนี้ ย่อมละกุศลกรรมคือกรรมฝ่ายดีเสียโดยปริยาย เพราะไม่สามารถระลึกถึงกรรมฝ่ายดีดังกล่าวได้ จิตใจก็ย่อมเศร้าหมอง เดือดร้อน เพราะถูกความโกรธเผาใจให้ร้อนรุ่ม

คนประเภทนี้ เมื่ออยู่ในโลกนี้ก็ย่อมมีแต่ทุกข์ ไม่สามารถหาความสุขได้ เพราะไฟโทสะเผาผลาญจิตใจอยู่ตลอดเวลา จึงกลายเป็นคนงุ่นง่าย หงุดหงิด โกรธง่าย คำพูดคำจาหยาบคายแข็งกระด้าง การกระทำต่าง ๆ ก็เป็นไปในทางที่แข็งกระด้างหยาบคายไปด้วย จึงไม่เป็นที่ชอบใจของคนอื่น ไม่มีใครอยากคบด้วย

เมื่อละจากโลกนี้ไป ก็ย่อมเร่าร้อนทุรนทุรายอยู่ในนรก เพราะอำนาจของความโกรธนั่นเองเป็นตัวนำไปสู่นรก ดังนั้น ความโกรธ จึงนับว่าเป็นสิ่งที่ไม่ดีเลย ควรรีบกำจัดออกจากจิตจากใจเสีย