
โกธาภิภูโต กุสลํ ชหาติ.
[คำอ่าน : โก-ทา-พิ-พู-โต, กุ-สะ-ลัง, ชะ-หา-ติ]
“ผู้ถูกความโกรธครอบงำ ย่อมละกุศลเสีย”
(นัย- ขุ.ชา.ทสก. ๒๗/๒๘๖)
คนที่มักโกรธ คือมีความโกรธเป็นเจ้าเรือน ถูดความโกรธครอบงำจิตใจ จะเป็นผู้ที่มีจิตใจเกรี้ยวกราด มุ่งแต่จะทำกรรมที่เป็นอกุศลฝ่ายเดียว ไม่นึกถึงการทำกรรมฝ่ายกุศล คือคุณงามความดี เพราะความโกรธ เป็นสภาวะที่เป็นอกุศล ย่อมชักนำจิตไปในฝ่ายอกุศล
เมื่อจิตใจมุ่งแต่จะทำอกุศลกรรมเช่นนี้ ย่อมละกุศลกรรมคือกรรมฝ่ายดีเสียโดยปริยาย เพราะไม่สามารถระลึกถึงกรรมฝ่ายดีดังกล่าวได้ จิตใจก็ย่อมเศร้าหมอง เดือดร้อน เพราะถูกความโกรธเผาใจให้ร้อนรุ่ม
คนประเภทนี้ เมื่ออยู่ในโลกนี้ก็ย่อมมีแต่ทุกข์ ไม่สามารถหาความสุขได้ เพราะไฟโทสะเผาผลาญจิตใจอยู่ตลอดเวลา จึงกลายเป็นคนงุ่นง่าย หงุดหงิด โกรธง่าย คำพูดคำจาหยาบคายแข็งกระด้าง การกระทำต่าง ๆ ก็เป็นไปในทางที่แข็งกระด้างหยาบคายไปด้วย จึงไม่เป็นที่ชอบใจของคนอื่น ไม่มีใครอยากคบด้วย
เมื่อละจากโลกนี้ไป ก็ย่อมเร่าร้อนทุรนทุรายอยู่ในนรก เพราะอำนาจของความโกรธนั่นเองเป็นตัวนำไปสู่นรก ดังนั้น ความโกรธ จึงนับว่าเป็นสิ่งที่ไม่ดีเลย ควรรีบกำจัดออกจากจิตจากใจเสีย
สารบัญ พุทธศาสนสุภาษิต
- อัตตวรรค หมวดตน
- อัปปมาทวรรค หมวดความไม่ประมาท
- กัมมวรรค หมวดกรรม
- กิเลสวรรค หมวดกิเลส
- โกธวรรค หมวดความโกรธ
- ขันติวรรค หมวดความอดทน
- จิตตวรรค หมวดจิต
- ชยวรรค หมวดความชนะ
- ทานวรรค หมวดทาน
- ทุกขวรรค หมวดทุกข์
- ธัมมวรรค หมวดธรรม
- ปกิณกวรรค หมวดเบ็ดเตล็ด
- ปัญญาวรรค หมวดปัญญา
- ปมาทวรรค หมวดความประมาท
- ปาปวรรค หมวดบาป
- ปุคคลวรรค หมวดบุคคล
- ปุญญวรรค หมวดบุญ
- มัจจุวรรค หมวดความตาย
- มิตตวรรค หมวดมิตร
- ยาจนาวรรค หมวดการขอ
- ราชวรรค หมวดพระราชา
- วาจาวรรค หมวดวาจา
- วิริยวรรค หมวดความเพียร
- เวรวรรค หมวดเวร
- สัจจวรรค หมวดความสัตย์
- สติวรรค หมวดสติ
- สัทธาวรรค หมวดศรัทธา
- สันตุฏฐิวรรค หมวดสันโดษ
- สมณวรรค หมวดสมณะ
- สามัคคีวรรค หมวดสามัคคี
- สีลวรรค หมวดศีล
- สุขวรรค หมวดความสุข
- เสวนาวรรค หมวดการคบหา