โกธํ ฆตฺวา น โสจติ.
[คำอ่าน : โก-ทัง, คัด-ตะ-วา, นะ, โส-จะ-ติ]
“ฆ่าความโกรธได้ ย่อมไม่เศร้าโศก”
(สํ.ส. ๑๕/๕๗, ๖๔)
ความโกรธ ทำให้จิตใจเศร้าหมอง เมื่อโกรธแล้ว ย่อมร้อนรุ่ม กระวนกระวาย ไม่เป็นอันหลับไม่เป็นอันนอน จิตใจหงุดหงิดรำราญอยู่ตลอดเวลา นึกถึงแต่เรื่องที่ทำให้โกรธ นึกถึงแต่คนที่ทำให้โกรธ ก็ยิ่งทำให้โกรธมากขึ้นทวีคูณไปอีก
คนผู้มักโกรธ ย่อมไม่มีใครอยากคบค้าสมาคมด้วย เพราะอยู่ด้วยแล้วไม่มีความสุข อยู่ใกล้คนมักโกรธแล้วมีแต่ความร้อนรุ่ม ไม่มีความเย็นใจ พลอยหงุดหงิดรำคาญใจไปด้วย ทำให้อยู่ใกล้แล้วไม่มีความสุข เหมือนคนที่นั่งอยู่ใกล้กองไฟ ย่อมรู้สึกร้อนอยู่ตลอดเวลาที่อยู่ตรงนั้น
คนที่มักโกรธ เป็นคนเจ้าโทสะ บางครั้งอาจจะหลงไปทำความผิด เช่น ทำผิดศีลธรรม ทำสิ่งที่ผิดกฎหมายบ้านเมือง เมื่อได้รับโทษของการกระทำที่ทำไปตามอำนาจของความโกรธเช่นนั้น ย่อมทำให้เกิดความเศร้าโศกเสียใจในภายหลังได้
ถ้าเราฆ่าความโกรธเสียได้ ไม่มีความโกรธครอบงำจิตใจ คือกำจัดความโกรธออกจากใจเสียได้ ไม่ตกอยู่ภายใต้อำนาจของความโกรธนั้น ก็ไม่ต้องไปทำตามอำนาจของความโกรธ และเมื่อไม่ทำตามอำนาจของความโกรธ ก็ไม่ต้องรับผลเสียที่จะเกิดจากความโกรธ ก็ไม่ต้องมาเศร้าโศกเสียใจในภายหลัง
สารบัญ พุทธศาสนสุภาษิต
- อัตตวรรค หมวดตน
- อัปปมาทวรรค หมวดความไม่ประมาท
- กัมมวรรค หมวดกรรม
- กิเลสวรรค หมวดกิเลส
- โกธวรรค หมวดความโกรธ
- ขันติวรรค หมวดความอดทน
- จิตตวรรค หมวดจิต
- ชยวรรค หมวดความชนะ
- ทานวรรค หมวดทาน
- ทุกขวรรค หมวดทุกข์
- ธัมมวรรค หมวดธรรม
- ปกิณกวรรค หมวดเบ็ดเตล็ด
- ปัญญาวรรค หมวดปัญญา
- ปมาทวรรค หมวดความประมาท
- ปาปวรรค หมวดบาป
- ปุคคลวรรค หมวดบุคคล
- ปุญญวรรค หมวดบุญ
- มัจจุวรรค หมวดความตาย
- มิตตวรรค หมวดมิตร
- ยาจนาวรรค หมวดการขอ
- ราชวรรค หมวดพระราชา
- วาจาวรรค หมวดวาจา
- วิริยวรรค หมวดความเพียร
- เวรวรรค หมวดเวร
- สัจจวรรค หมวดความสัตย์
- สติวรรค หมวดสติ
- สัทธาวรรค หมวดศรัทธา
- สันตุฏฐิวรรค หมวดสันโดษ
- สมณวรรค หมวดสมณะ
- สามัคคีวรรค หมวดสามัคคี
- สีลวรรค หมวดศีล
- สุขวรรค หมวดความสุข
- เสวนาวรรค หมวดการคบหา