ทุราวาสา ฆรา ทุกฺขา “เหย้าเรือนที่ปกครองไม่ดี นำทุกข์มาให้”

ทุราวาสา ฆรา ทุกฺขา.

[คำอ่าน : ทุ-รา-วา-สา, คะ-รา, ทุก-ขา]

“เหย้าเรือนที่ปกครองไม่ดี นำทุกข์มาให้”

(ขุ.ธ. ๒๕/๕๕)

คำว่า “เหย้าเรือน” ในที่นี้ หมายถึง การครองเรือน การใช้ชีวิตอย่างฆราวาสทั้งหลาย ฆราวาสผู้ครองเรือนนั้น ต้องมีการจัดการที่ดี มีการวางแผน มีธรรมะเป็นตัวนำในการครองเรือน จึงจะสามารถครองเรือนอยู่ได้อย่างมีความสุข

ธรรมะสำหรับผู้ครองเรือน เรียกว่า ฆราวาสธรรม มี ๔ ข้อ คือ

1. สัจจะ มีความซื่อสัตย์ต่อกัน
2. ทมะ รู้จักข่มจิตของตน
3. ขันติ มีความอดทน
4. จาคะ มีความเสียสละ แบ่งปัน

ผู้ครองเรือน ต้องมีธรรมะ ๔ ข้อนี้เป็นตัวนำ จึงจะสามารถครองเรือนอยู่ได้ด้วยความสงบร่มเย็น คือคนในครอบครัว มีความซื่อสัตย์ต่อกัน ไม่โกหกกัน ไม่ปิดบังกัน จริงใจต่อกันอย่างหนึ่ง รู้จักข่มจิตข่มใจ ไม่ทำกรรมทั้งหลายอันเป็นบาปชั่วช้าลามก อันจะนำความทุกข์มาสู่ตนเองและครอบครัวอย่างหนึ่ง มีความอดทนอดกลั้นต่อความเหนื่อยยากลำบาก หรืออารมณ์อันไม่น่าพอใจทั้งหลายอย่างหนึ่ง และอยู่ร่วมกันด้วยความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่และเสียสละ อย่างหนึ่ง ก็จะทำให้การครองเรือนมีความสุขได้

แต่ถ้าขาดฆราวาสธรรมทั้ง ๔ ประการนี้ การครองเรือน ย่อมเป็นไปด้วยความทุกข์ หาความสุขมิได้