กณฺหํ ธมฺมํ วิปฺปหาย “บัณฑิตควรละธรรมดำเสีย”

กณฺหํ ธมฺมํ วิปฺปหาย.

[คำอ่าน : กัน-หัง, ทำ-มัง, วิบ-ปะ-หา-ยะ]

“บัณฑิตควรละธรรมดำเสีย”

(สํ.มหา. ๑๙/๒๙, ขุ.ธ. ๒๕/๒๖)

ธรรมะนั้นมีอยู่ ๒ อย่าง คือ กุศลธรรม ได้แก่ ธรรมฝ่ายดี หรือธรรมฝ่ายขาว และ อกุศลธรรม ได้แก่ ธรรมฝ่ายชั่ว หรือธรรมฝ่ายดำ พระพุทธเจ้านำมาสอนเราทั้งสองอย่าง ให้รู้ว่าอะไรดีอะไรชั่ว จะได้เลือกทำสิ่งที่ดี ละเว้นสิ่งที่ชั่ว

เมื่อรู้แล้วว่าอะไรดีอะไรชั่ว เราควรเลือกว่าสิ่งไหนควรทำ สิ่งไหนควรละ สิ่งที่ควรทำก็คือกุศลธรรม อันเป็นธรรมฝ่ายดี เพราะกุศลธรรมนั้น เมื่อทำตามแล้วย่อมก่อประโยชน์สุขทั้งแก่ตนเองและคนรอบข้าง เป็นการบำเพ็ญประโยชน์ตนด้วย ประโยชน์ผู้อื่นด้วย

ธรรมที่ควรละก็คือธรรมดำ ได้แก่อกุศลธรรมนั่นเอง เพราะอกุศลธรรมนั้น เมื่อทำแล้วย่อมก่อความฉิบหายให้ทั้งแก่ตนเองและผู้อื่นด้วย ทำลายประโยชน์ในโลกนี้ ทำลายประโยชน์ในโลกหน้า อีกทั้งยังทำลายประโยชน์อย่างยิ่งคือพระนิพพานด้วย