
สงฺขารา สสฺสตา นตฺถิ.
[คำอ่าน : สัง-ขา-รา, สัด-สะ-ตา, นัด-ถิ]
“สังขารที่ยั่งยืน ไม่มี”
(ขุ.ธ. ๒๕/๔๙)
สังขาร คือสภาพที่ปัจจัยปรุงแต่งขึ้น มี ๒ ประเภท คือ อุปาทินนกสังขาร สังขารที่มีใจครอง ได้แก่ สิ่งมีชีวิต เช่น มนุษย์ สัตว์ดิรัจฉาน และอนุปาทินนกสังขาร สังขารที่ไม่มีใจครอง ได้แก่ สิ่งของทั้งหลายทั้งปวง
สังขารทั้งหมดดังที่กล่าวมา ล้วนตกอยู่ภายใต้กฏของพระไตรลักษณ์ คือ อนิจจัง ไม่เที่ยงแท้แน่นอน ทุกขัง ทนอยู่ในสภาพเดิมไม่ได้ อนัตตา บังคับบัญชาไม่ได้
ดังนั้น สังขารเหล่านั้น จึงไม่ใช่สิ่งที่เราควรจะยึดมั่นถือมั่น เพราะความยึดมั่นถือมั่นในสังขารที่ตกอยู่ภายใต้กฎพระไตรลักษณ์ มีแต่จะก่อทุกข์ร่ำไป
เราควรจะวางใจให้เป็นกลาง ปล่อยวางในสังขารทั้งปวงเสีย เพื่อที่จะได้ไม่ต้องเป็นทุกข์เพราะความแปรปรวนเปลี่ยนแปลงของสังขารเหล่านั้น ซึ่งเป็นสิ่งที่ห้ามไม่ได้
สารบัญ พุทธศาสนสุภาษิต
- อัตตวรรค หมวดตน
- อัปปมาทวรรค หมวดความไม่ประมาท
- กัมมวรรค หมวดกรรม
- กิเลสวรรค หมวดกิเลส
- โกธวรรค หมวดความโกรธ
- ขันติวรรค หมวดความอดทน
- จิตตวรรค หมวดจิต
- ชยวรรค หมวดความชนะ
- ทานวรรค หมวดทาน
- ทุกขวรรค หมวดทุกข์
- ธัมมวรรค หมวดธรรม
- ปกิณกวรรค หมวดเบ็ดเตล็ด
- ปัญญาวรรค หมวดปัญญา
- ปมาทวรรค หมวดความประมาท
- ปาปวรรค หมวดบาป
- ปุคคลวรรค หมวดบุคคล
- ปุญญวรรค หมวดบุญ
- มัจจุวรรค หมวดความตาย
- มิตตวรรค หมวดมิตร
- ยาจนาวรรค หมวดการขอ
- ราชวรรค หมวดพระราชา
- วาจาวรรค หมวดวาจา
- วิริยวรรค หมวดความเพียร
- เวรวรรค หมวดเวร
- สัจจวรรค หมวดความสัตย์
- สติวรรค หมวดสติ
- สัทธาวรรค หมวดศรัทธา
- สันตุฏฐิวรรค หมวดสันโดษ
- สมณวรรค หมวดสมณะ
- สามัคคีวรรค หมวดสามัคคี
- สีลวรรค หมวดศีล
- สุขวรรค หมวดความสุข
- เสวนาวรรค หมวดการคบหา