อวิชฺชนิวุตา โปสา “คนทั้งหลาย ถูกอวิชชาหุ้มห่อไว้”

อวิชฺชนิวุตา โปสา.

[คำอ่าน : อะ-วิด-ชะ-นิ-วุ-ตา, โป-สา]

“คนทั้งหลาย ถูกอวิชชาหุ้มห่อไว้”

(วิ.จุล. ๗/๔๐๐, องฺ.จตุกฺก. ๒๑/๙๓)

อวิชชา คือ ความไม่รู้ หมายถึง ความไม่รู้จักสรรพสิ่งตามความเป็นจริง หรือไม่รู้อริยสัจ ๔ คือ ไม่รู้จักทุกข์ ไม่รู้จักเหตุให้เกิดทุกข์ ไม่รู้จักความดับทุกข์ ไม่รู้จักหนทางให้ถึงความดับทุกข์

ความเป็นจริงของสรรพสิ่ง มีอยู่ ๓ ลักษณะ คือ

1. อนิจจัง ไม่เที่ยงแท้แน่นอน เดี๋ยวก็เปลี่ยนแปรไป
2. ทุกขัง เป็นทุกข์ ทนอยู่สภาพเดิมไม่ได้
3. อนัตตา ไม่ใช่ตัวตน ควบคุมไม่ได้ บังคับบัญชาไม่ได้

เมื่อเราไม่รู้จักความเป็นจริงของสรรพสิ่ง จึงทำให้เราคาดหวังว่าทุกสิ่งทุกอย่างจะต้องเป็นไปอย่างที่เราอยากให้เป็น พอมันไม่เป็นไปอย่างที่เราอยากให้เป็น ก็ทำให้เราเป็นทุกข์ขึ้นมา นี่คือเป็นทุกข์เพราะความไม่รู้คืออวิชชา

ดังนั้น จึงจำเป็นอย่างยิ่งที่เราควรเพียรพยายามเจริญปัญญาให้เกิดขึ้นมา เพื่อทำลายตัวอวิชชานี้เสีย อวิชชายิ่งน้อยลงเท่าใด ความทุกข์ก็จะยิ่งน้อยลงเท่านั้นด้วย