ทุลฺลภา ขณสมฺปตฺติ.
[คำอ่าน : ทุน-ละ-พา, ขะ-นะ-สำ-ปัด-ติ]
“ความถึงพร้อมแห่งขณะ หาได้ยาก”
(ส.ม.)
คำว่า “ขณะ” คือ กาลเวลาที่เหมาะสม ความถึงพร้อมแห่งขณะ ก็คือ ช่วงเวลาที่ประจวบเหมาะแก่การทำคุณงามความดี ช่วงเวลาที่พร้อมทุกอย่างเพื่อทำคุณงามความดี มักจะหาได้ยาก
บางทีเราอยากจะทำคุณงามความดีบางอย่าง แต่ช่วงเวลานั้น ๆ มีบางสิ่งบางอย่างไม่เอื้ออำนวย เช่น อยากจะบวช แต่หาพระอุปัชฌาย์ไม่ได้ หรือหาพระกรรมวาจาจารย์ไม่ได้ พระนั่งหัตถบาสไม่ครบ เป็นต้น เช่นนี้ก็บวชไม่ได้
บางทีอยากจะใส่บาตร แต่ไม่มีพระมาบิณฑบาต เช่นนี้ก็ใส่บาตรไม่ได้ อยากจะทำกุศลหลาย ๆ อย่าง แต่ขาดความพร้อมบางประการ ก็ทำไม่ได้ เรียกได้ว่า โอกาสดี ๆ ที่จะเกิดขึ้นกับชีวิตนั้น หาได้ยาก หรือว่าโอกาสที่จะได้สร้างคุณงามความดีบางอย่าง ก็หาได้ยาก
เพราะฉะนั้น ท่านจึงกล่าวว่า ความถึงพร้อมแห่งขณะ หาได้ยาก ดังนั้น เมื่อมีโอกาสเช่นนั้นเกิดขึ้นแล้ว จงรีบคว้าโอกาสนั้นไว้ อย่าปล่อยให้หลุดลอยไปโดยเปล่าประโยชน์ เพราะถ้าปล่อยไปแล้ว ไม่แน่ว่าจะมีโอกาสดี ๆ ที่จะได้สร้างคุณงามความดีอีกเมื่อใด
