จาคมนุพฺรูเหยฺย “พึงเพิ่มพูนความสละ”

จาคมนุพฺรูเหยฺย.

[คำอ่าน : จา-คะ-มะ-นุ-พรู-ไห-ยะ]

“พึงเพิ่มพูนความสละ”

(ม.อุป. ๑๔/๔๓๖)

จาคะ แปลว่า การสละ คือการสละสิ่งของของตนให้แก่ผู้อื่นด้วยความเต็มใจ โดยมุ่งหวังบุญกุศลอย่างหนึ่ง เช่น การสละสิ่งของทำบุญตักบาตรพระสงฆ์ เป็นต้น โดยมุ่งหวังสงเคราะห์คนอื่นอย่างหนึ่ง เช่น การให้สิ่งของของตนเพื่อช่วยเหลือคนที่ตกทุกข์ได้ยาก เป็นต้น

การสละนี้ถือเป็นบุญขั้นต้นในพระพุทธศาสนา ที่เรียกว่า ทาน หรือการให้ ซึ่งบุคคลจะทำทานหรือให้สิ่งของของตนแก่คนอื่นได้นั้น ต้องมีใจที่เสียสละเสียก่อน คือต้องมีจาคะถึงจะสามารถให้ทานได้

อีกทั้ง จาคะ คือการสละนี้ เป็นเครื่องตัดเสียซึ่งมัจฉริยะคือความตระหนี่ที่ฝังลึกอยู่ในจิตใจของเรา เมื่อขจัดความตระหนี่ได้ จิตใจของเราก็จะผ่องใสขึ้น ไม่ถูกความตระหนี่ครอบงำทำให้มัวหมอง

เพราะฉะนั้น การเพิ่มพูนความสละ คือการทำจิตใจให้ยินดีในการสละให้ปันนั้น จึงเป็นสิ่งที่ควรทำเป็นอย่างยิ่ง