
จาคมนุพฺรูเหยฺย.
[คำอ่าน : จา-คะ-มะ-นุ-พรู-ไห-ยะ]
“พึงเพิ่มพูนความสละ”
(ม.อุป. ๑๔/๔๓๖)
จาคะ แปลว่า การสละ คือการสละสิ่งของของตนให้แก่ผู้อื่นด้วยความเต็มใจ โดยมุ่งหวังบุญกุศลอย่างหนึ่ง เช่น การสละสิ่งของทำบุญตักบาตรพระสงฆ์ เป็นต้น โดยมุ่งหวังสงเคราะห์คนอื่นอย่างหนึ่ง เช่น การให้สิ่งของของตนเพื่อช่วยเหลือคนที่ตกทุกข์ได้ยาก เป็นต้น
การสละนี้ถือเป็นบุญขั้นต้นในพระพุทธศาสนา ที่เรียกว่า ทาน หรือการให้ ซึ่งบุคคลจะทำทานหรือให้สิ่งของของตนแก่คนอื่นได้นั้น ต้องมีใจที่เสียสละเสียก่อน คือต้องมีจาคะถึงจะสามารถให้ทานได้
อีกทั้ง จาคะ คือการสละนี้ เป็นเครื่องตัดเสียซึ่งมัจฉริยะคือความตระหนี่ที่ฝังลึกอยู่ในจิตใจของเรา เมื่อขจัดความตระหนี่ได้ จิตใจของเราก็จะผ่องใสขึ้น ไม่ถูกความตระหนี่ครอบงำทำให้มัวหมอง
เพราะฉะนั้น การเพิ่มพูนความสละ คือการทำจิตใจให้ยินดีในการสละให้ปันนั้น จึงเป็นสิ่งที่ควรทำเป็นอย่างยิ่ง
สารบัญ พุทธศาสนสุภาษิต
- อัตตวรรค หมวดตน
- อัปปมาทวรรค หมวดความไม่ประมาท
- กัมมวรรค หมวดกรรม
- กิเลสวรรค หมวดกิเลส
- โกธวรรค หมวดความโกรธ
- ขันติวรรค หมวดความอดทน
- จิตตวรรค หมวดจิต
- ชยวรรค หมวดความชนะ
- ทานวรรค หมวดทาน
- ทุกขวรรค หมวดทุกข์
- ธัมมวรรค หมวดธรรม
- ปกิณกวรรค หมวดเบ็ดเตล็ด
- ปัญญาวรรค หมวดปัญญา
- ปมาทวรรค หมวดความประมาท
- ปาปวรรค หมวดบาป
- ปุคคลวรรค หมวดบุคคล
- ปุญญวรรค หมวดบุญ
- มัจจุวรรค หมวดความตาย
- มิตตวรรค หมวดมิตร
- ยาจนาวรรค หมวดการขอ
- ราชวรรค หมวดพระราชา
- วาจาวรรค หมวดวาจา
- วิริยวรรค หมวดความเพียร
- เวรวรรค หมวดเวร
- สัจจวรรค หมวดความสัตย์
- สติวรรค หมวดสติ
- สัทธาวรรค หมวดศรัทธา
- สันตุฏฐิวรรค หมวดสันโดษ
- สมณวรรค หมวดสมณะ
- สามัคคีวรรค หมวดสามัคคี
- สีลวรรค หมวดศีล
- สุขวรรค หมวดความสุข
- เสวนาวรรค หมวดการคบหา