ปญฺญาชีวี ชีวิตมาหุ เสฏฺฐํ “ปราชญ์กล่าวชีวิตของผู้เป็นอยู่ด้วยปัญญาว่าประเสริฐสุด”

ปญฺญาชีวี ชีวิตมาหุ เสฏฺฐํ.

[คำอ่าน : ปัน-ยา-ชี-วี, ชี-วิ-ตะ-มา-หุ, เสด-ถัง]

“ปราชญ์กล่าวชีวิตของผู้เป็นอยู่ด้วยปัญญาว่าประเสริฐสุด”

(สํ.ส. ๑๕/๕๘, ๓๑๕, ขุ.สุ. ๒๕/๓๖๐)

บุคคลผู้เป็นอยู่ด้วยปัญญา คือ ผู้ที่ใช้ชีวิตอย่างฉลาด ไม่ตกเป็นทาสของความโง่เขลา ไม่ปล่อยให้กิเลสครอบงำ ใช้ชีวิตเพื่อประโยชน์แก่ตนเอง ประโยชน์ส่วนรวม และประโยชน์อย่างยิ่งคือพระนิพพาน

บุคคลประเภทนี้เรียกว่า ผู้มีปัญญา เพราะเขาใช้ชีวิตได้อย่างคุ้มค่า ไม่เสียทีที่เกิดมาเป็นมนุษย์ด้วยความยากลำบาก เมื่อเกิดมาแล้วก็ไม่ปล่อยให้ชีวิตเป็นไปอย่างไร้ประโยชน์ ใช้ชีวิตอย่างมีประโยชน์ ไม่สูญเปล่า

ชีวิตของคนที่มีความเป็นอยู่ด้วยปัญญาอย่างนี้ ท่านเรียกว่า ชีวิตที่ประเสริฐ เป็นการใช้ชีวิตที่น่ายกย่องนับถือและเอาเป็นแบบอย่างสำหรับบุคคลทั่วไป