สตญฺจ คนฺโธ ปฏิวาตเมติ “กลิ่นของสัตบุรุษ ย่อมไปทวนลมได้”

สตญฺจ คนฺโธ ปฏิวาตเมติ.

[คำอ่าน : สะ-ตัน-จะ, คัน-โท, ปะ-ติ-วา-ตะ-เม-ติ]

“กลิ่นของสัตบุรุษ ย่อมไปทวนลมได้”

(องฺ.ติก. ๒๐/๒๙๑, ขุ.ธ. ๒๕/๒๒)

ธรรมดากลิ่นของคันธชาติทั้งหลาย ย่อมฟุ้งขจรไปในทิศต่าง ๆ ได้เพราะลมพัดไป คือกลิ่นเหล่านั้นย่อมสามารถฟุ้งไปตามทิศที่ลมพัดไปเท่านั้น ไม่สามารถฟุ้งไปทวนกระแสลมได้

ส่วนกลิ่นของสัตบุรุษ ซึ่งหมายถึงคุณงามความดีของสัตบุรุษ คือผู้ที่มีปัญญาดี มีความสามารถดี มีความประพฤติดี ย่อมฟุ้งขจรไปในที่ทวนลมได้ ชื่อเสียงของเขาสามารถกระจายไปได้ทุกที่

เพราะสัตบุรุษย่อมเป็นผู้สร้างสมอบรมคุณงามความดี บำเพ็ญประโยชน์เพื่อตนเองและส่วนรวม เป็นบุคคลที่คนทั้งหลายให้ความเคารพนับถือ คนทั่ว ๆ ไปย่อมนำคุณงามความดีของเขาไปบอกกล่าวในที่นั้น ๆ ทำให้เกียรติคุณของสัตบุรุษฟุ้งขจรไปได้ทุกทิศนั่นเอง

ความหมายก็คือ กลิ่นอื่น ๆ ย่อมโชยไปตามลม ไม่สามารถโชยไปทวนกระแสลมได้ แต่กลิ่นคือชื่อเสียงอันดีของสัตบุรุษ ย่อมสามารถขจรไปได้ทั่วทุกทิศ ไม่ขึ้นอยู่กับกระแสลมนั่นเอง