
โย พาโล มญฺญตี พาลฺยํ ปณฺฑิโต วาปิ เตน โส.
[คำอ่าน : โย, พา-โล, มัน-ยะ-ตี, พาน-ละ-ยัง, ปัน-ทิ-โต, วา-ปิ, เต-นะ, โส]
“คนโง่รู้สึกว่าตนโง่ จะเป็นผู้ฉลาดเพราะเหตุนั้นได้บ้าง”
(ขุ.ธ. ๒๕/๒๓)
คำว่า “พาล” หมายถึง คนโง่ คือผู้ไม่รู้ ในทางโลกหมายถึงผู้ที่ไม่มีความรู้ด้านศิลปะวิทยาการต่าง ๆ ที่จะใช้ในการทำมาหากินประกอบวิชาชีพต่าง ๆ
ส่วนในทางธรรมนั้น หมายถึง ผู้ที่ไม่มีปัญญา ไม่รู้สรรพสิ่งตามความเป็นจริง ไม่รู้จักบาปบุญคุณโทษ ประโยชน์หรือมิใช่ประโยชน์ ไม่รู้ว่าอะไรควรไม่ควร ไม่รู้จักทุกข์ เหตุแห่งทุกข์ ความดับทุกข์ และทางดับทุกข์
คนโง่จำนวนมากที่ไม่รู้ว่าตัวเองโง่ ทั้ง ๆ ที่โง่อยู่อย่างนั้น แต่ก็คิดว่าตัวเองฉลาด คิดว่าตัวเองดีแล้ว มีความรู้แล้ว สมบูรณ์แบบแล้ว อย่างนี้เรียกว่า โง่ดักดาน
แต่คนโง่บางประเภท รู้ตัวว่าโง่ แล้วก็แสวงหาความรู้ หมั่นศึกษา หมั่นเข้าหาผู้มีปัญญา สอบถามปัญหาข้อสงสัยเพื่อให้ได้ความกระจ่าง บุคคลประเภทนี้ยังนับว่าฉลาด จะสามารถกลายเป็นผู้มีปัญญาได้ในภายหน้า
สารบัญ พุทธศาสนสุภาษิต
- อัตตวรรค หมวดตน
- อัปปมาทวรรค หมวดความไม่ประมาท
- กัมมวรรค หมวดกรรม
- กิเลสวรรค หมวดกิเลส
- โกธวรรค หมวดความโกรธ
- ขันติวรรค หมวดความอดทน
- จิตตวรรค หมวดจิต
- ชยวรรค หมวดความชนะ
- ทานวรรค หมวดทาน
- ทุกขวรรค หมวดทุกข์
- ธัมมวรรค หมวดธรรม
- ปกิณกวรรค หมวดเบ็ดเตล็ด
- ปัญญาวรรค หมวดปัญญา
- ปมาทวรรค หมวดความประมาท
- ปาปวรรค หมวดบาป
- ปุคคลวรรค หมวดบุคคล
- ปุญญวรรค หมวดบุญ
- มัจจุวรรค หมวดความตาย
- มิตตวรรค หมวดมิตร
- ยาจนาวรรค หมวดการขอ
- ราชวรรค หมวดพระราชา
- วาจาวรรค หมวดวาจา
- วิริยวรรค หมวดความเพียร
- เวรวรรค หมวดเวร
- สัจจวรรค หมวดความสัตย์
- สติวรรค หมวดสติ
- สัทธาวรรค หมวดศรัทธา
- สันตุฏฐิวรรค หมวดสันโดษ
- สมณวรรค หมวดสมณะ
- สามัคคีวรรค หมวดสามัคคี
- สีลวรรค หมวดศีล
- สุขวรรค หมวดความสุข
- เสวนาวรรค หมวดการคบหา