น สาธุ พลวา พาโล ยูถสฺส ปริหารโก

น สาธุ พลวา พาโล ยูถสฺส ปริหารโก.

[คำอ่าน : นะ, สา-ทุ, พะ-ละ-วา, พา-โล, ยู-ถัด-สะ, ปะ-ริ-หา-ระ-โก]

“คนโง่มีกำลังบริหารหมู่ ไม่สำเร็จประโยชน์”

(ขุ.ชา.สตฺตก. 27/221)

คนพาล คือ คนโง่ ไม่มีปัญญา ไม่มีความสามารถในการแก้ไขปัญหาต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นได้อย่างถูกวิธี นอกจากนั้นแล้วยังไม่มีคุณธรรมอีกด้วย คือไม่ดำรงตนอยู่บนพื้นฐานของศีลธรรมอันดี

คนพาลหรือคนโง่ดังกล่าว หากมีโอกาสหรือมีอำนาจได้บริหารหมู่คณะ เป็นผู้นำหมู่คณะ ย่อมไม่สามารถที่จะนำพาหมู่คณะให้ถึงความเจริญไพบูลย์ได้ มีแต่จะนำพาหมู่คณะให้บ่ายหน้าสู่ความเสื่อมเท่านั้น เพราะคนโง่ก็คิดแบบคนโง่ ทำแบบคนโง่ ขาดปัญญา ขาดวิจารณญาณ เมื่อเกิดปัญหาก็ไม่สามารถแก้ไขได้

ดังนั้น บุคคลที่จะเป็นผู้นำคนได้ ต้องเป็นผู้มีปัญญา มีความรู้ มีความสามารถ และมีคุณธรรมประกอบด้วย จึงจะสามารถนำพาหมู่คณะให้เจริญงอกงามได้