วิบัติ 4 ประการ (หมวดที่ 1)

วิบัติ แปลว่า ความผิดพลาด ความบกพร่อง ความเสียหาย หมายถึง ความเสียหายที่จะเกิดขึ้นแก่ภิกษุ ทำให้เกิดความเสื่อมเสีย มี 4 ประการ คือ

1. สีลวิบัติ

สีลวิบัติ วิบัติแห่งศีล หมายถึง การเสียศีล ความเสียหายอันเกิดจากการละเมิดศีล สำหรับภิกษุคือการต้องครุกาบัติ คือ ปาราชิก และสังฆาทิเสส

เมื่อต้องอาบัติปาราชิกเข้าแล้ว ต้องขาดจากความเป็นภิกษุ และไม่สามารถกลับเข้ามาบวชเป็นภิกษุในพุทธศาสนาได้อีก เมื่อต้องอาบัติสังฆาทิเสสแล้ว ต้องอยู่ปริวาสและประพฤติมานัตต์ จึงจะพ้นได้

2. อาจารวิบัติ

อาจารวิบัติ วิบัติแห่งอาจาระ หมายถึง เสียความประพฤติ จรรยามารยาทไม่ดี สำหรับภิกษุ คือการต้องลหุกาบัติ ตั้งแต่ถุลลัจจัยจนถึงทุพภาษิต เป็นเหตุให้เสียความประพฤติ ไม่เป็นที่น่าเลื่อมใสศรัทธาของผู้พบเห็น

3. ทิฏฐิวิบัติ

ทิฏฐิวิบัติ วิบัติแห่งทิฏฐิ หมายถึง มีความเห็นคลาดเคลื่อนจากทำนองคลองธรรม มีความเห็นคลาดเคลื่อนจากพระธรรมวินัย ทิฏฐิวิบัตินี้จะเป็นเหตุนำไปสู่ความฉิบหายได้

4. อาชีววิบัติ

อาชีววิบัติ วิบัติแห่งอาชีวะ หมายถึง ความเสียหายอันเกิดจากการหาเลี้ยงชีพ การประกอบมิจฉาชีพ การเลี้ยงชีพในทางที่ผิด มิชอบด้วยธรรมวินัย ที่เรียกว่า อเนสนา

วิบัติทั้ง 4 ประการนี้ ไม่ใช่มีผลเฉพาะแก่ภิกษุเท่านั้น แม้คฤหัสถ์ผู้ดำเนินตามวิบัติทั้ง 4 ประการนี้ ก็ย่อมพบกับความเสื่อมเช่นกัน