นิมิตฺตํ สาธุรูปานํ กตญฺญูกตเวทิตา

นิมิตฺตํ สาธุรูปานํ กตญฺญูกตเวทิตา.

[คำอ่าน : นิ-มิด-ตัง, สา-ทุ-รู-ปา-นัง, กะ-ตัน-ยู-กะ-ตะ-เว-ทิ-ตา]

“ความกตัญญูกตเวที เป็นเครื่องหมายแห่งคนดี”

(ส.ส.)

ความกตัญญูกตเวที คือ ความรู้อุปการคุณที่คนอื่นทำแก่ตนแล้วทำคุณแก่เขาตอบแทน ระลึกถึงคุณงามความดีที่คนอื่นเคยทำแก่ตน เคยช่วยเหลือตน อยู่เสมอ และเมื่อถึงโอกาสเวลาที่เหมาะสม หรือในยามที่เขาตกทุกข์ได้ยาก ก็ช่วยเหลือเขาเป็นการตอบแทน

การเป็นคนกตัญญูกตเวทีนี้ เป็นสิ่งที่ทำให้คนมีจิตสำนึกที่ดี รู้จักว่าใครมีคุณกับตน และพร้อมเสมอที่จะช่วยเหลือเขากลับบ้าง เป็นเหตุให้คนอยู่ร่วมกันด้วยความช่วยเหลือเกื้อกูลกัน

ความกตัญญูกตเวทีนี้เป็นสิ่งที่ทำได้ยากสำหรับคนไม่ดี แต่สำหรับคนดีแล้ว ไม่ใช่เรื่องยากอะไรเลย เพราะคนดีย่อมรู้จักบุญคุณคนและไม่เนรคุณ ดังนั้นจึงกล่าวได้ว่า ความกตัญญูกตเวทีเป็นเครื่องหมายของคนดี

เมื่อรู้เช่นนี้แล้ว เราทั้งหลายพึงฝึกตนให้เป็นผู้กตัญญูกตเวที คือฝึกตนให้เป็นคนรู้จักบุญคุณคน และพยายามทำคุณงามความดีตอบแทนผู้มีบุญคุณนั้น ในเวลาที่เหมาะสม หรือแม้แต่กับบุคคลที่ไม่ได้มีบุญคุณแก่เรามาก่อน ถ้าพอช่วยเหลือได้ เราก็ควรช่วยเหลือสงเคราะห์ เพราะนั่นเป็นคุณงามความดีของเรา