สากจฺฉาย ปญฺญา เวทิตพฺพา.
[คำอ่าน : สา-กัด-ฉา-ยะ, ปัน-ยา, เว-ทิ-ตับ-พา]
“ปัญญา พึงรู้ได้ด้วยการสนทนากัน”
(ขุ.อุ. 25/178)
การสนทนากันนั้นเป็นสิ่งที่จำเป็นสำหรับการใช้ชีวิตประจำวัน คนเราทุกคนอยู่ร่วมกันในสังคม ย่อมต้องมีการสนทนากันอยู่เป็นประจำ เพื่อแลกเปลี่ยนความรู้ ทำการตกลง สื่อสารให้เข้าใจกัน เป็นต้น
เมื่อมีการสนทนากันเกิดขึ้น ย่อมมีการแลกเปลี่ยนความรู้ ความคิด ประสบการณ์ ความเห็น มุมมองชีวิต อารมณ์ และอีกหลาย ๆ อย่าง เราจะรู้จักคนอื่นมากขึ้น หรือคนอื่นจะรู้จักเรามากขึ้น ก็ด้วยการสนทนานี้เอง
ตอนนี้ก็จะสามารถสังเกตได้แล้วว่า ใครมีปัญญา ใครไม่มีปัญญา ใครมีปัญญามาก ใครมีปัญญาน้อย ใครดี ใครไม่ดี เพราะคำพูดที่ออกมาจากปากคนนั้น จะเป็นเครื่องบ่งบอกได้อย่างดีเลยว่า คนคนนั้นมีปัญญาอยู่ในระดับไหน
นอกจากนี้ หากเรานำสิ่งที่ได้สนทนากับผู้อื่นนั้นมาพินิจพิจารณาหาเหตุผลข้อเท็จจริงต่าง ๆ ก็จะทำให้ปัญญาของเราเองพอกพูนมากขึ้นไปอีก เป็นประโยชน์แก่ตนเองเป็นอย่างมาก
