
นตฺถิ กามา ปรํ ทุกฺขํ.
[คำอ่าน : นัด-ถิ, กา-มา, ปะ-รัง, ทุก-ขัง]
“ทุกข์อื่น ยิ่งกว่ากาม ย่อมไม่มี”
(ขุ.ชา.เอกาทสก. ๒๗/๓๑๕)
การที่สัตว์ทุกชีวิตบนโลกใบนี้ ต้องดิ้นรนต่าง ๆ นานา เสาะแสวงหาสิ่งต่าง ๆ มาเพื่อปรนเปรอตนเอง เพื่อสร้างความสุขความสบายให้ตนเอง ทำให้ตัวเองสบายที่สุด มีความสุขที่สุด มีสิ่งที่น่าปรารถนามากที่สุด อยากได้สิ่งใดก็ต้องขวนขวายหามาให้จงได้
นั่นคือผลของกาม เพราะกามตัวเดียว ทำให้สัตว์โลกต้องดิ้นรนมากมายขนาดนั้น ต้องทำทุกวิถีทางเพื่อให้ได้มาซึ่งสิ่งที่ตนต้องการ ไม่ว่าจะยากลำบากสักเพียงใดก็ตาม ต้องไม่สบายกาย ไม่สบายใจ เหน็ดเหนื่อยเป็นอันมาก ก็เพราะกามตัวเดียวนี่เอง
ดังนั้น จึงถือได้ว่า กามนั้นแหละ เป็นทุกข์อย่างยิ่ง คือเป็นสิ่งที่สร้างทุกข์ให้สรรพสัตว์อย่างหาประมาณมิได้
องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า จึงทรงสั่งสอนพวกเราเหล่าสาวก ให้ดำเนินตามวิถีแห่งอริยมรรคมีองค์ ๘ ปฏิบัติตนเพื่อความเป็นอริยะ เพื่อจะได้ยกระดับจิต ให้พ้นจากอำนาจของกาม เข้าถึงความพ้นทุกข์อย่างถาวร
ผู้ที่ต้องการพ้นทุกข์ พึงเร่งปฏิบัติขัดเกลาตน ตามอริยมรรคมีองค์ ๘ นั้น ด้วยความเพียรอย่างแรงกล้า จึงจะสามารถพ้นทุกข์อันเกิดจากกามได้
สารบัญ พุทธศาสนสุภาษิต
- อัตตวรรค หมวดตน
- อัปปมาทวรรค หมวดความไม่ประมาท
- กัมมวรรค หมวดกรรม
- กิเลสวรรค หมวดกิเลส
- โกธวรรค หมวดความโกรธ
- ขันติวรรค หมวดความอดทน
- จิตตวรรค หมวดจิต
- ชยวรรค หมวดความชนะ
- ทานวรรค หมวดทาน
- ทุกขวรรค หมวดทุกข์
- ธัมมวรรค หมวดธรรม
- ปกิณกวรรค หมวดเบ็ดเตล็ด
- ปัญญาวรรค หมวดปัญญา
- ปมาทวรรค หมวดความประมาท
- ปาปวรรค หมวดบาป
- ปุคคลวรรค หมวดบุคคล
- ปุญญวรรค หมวดบุญ
- มัจจุวรรค หมวดความตาย
- มิตตวรรค หมวดมิตร
- ยาจนาวรรค หมวดการขอ
- ราชวรรค หมวดพระราชา
- วาจาวรรค หมวดวาจา
- วิริยวรรค หมวดความเพียร
- เวรวรรค หมวดเวร
- สัจจวรรค หมวดความสัตย์
- สติวรรค หมวดสติ
- สัทธาวรรค หมวดศรัทธา
- สันตุฏฐิวรรค หมวดสันโดษ
- สมณวรรค หมวดสมณะ
- สามัคคีวรรค หมวดสามัคคี
- สีลวรรค หมวดศีล
- สุขวรรค หมวดความสุข
- เสวนาวรรค หมวดการคบหา