
น กหาปณวสฺเสน ติตฺติ กาเมสุ วิชฺชติ.
[คำอ่าน : นะ, กะ-หา-ปะ-นะ-วัด-เส-นะ, ติด-ติ, กา-เม-สุ, วิด-ชะ-ติ]
“ความอิ่มในกามทั้งหลาย ย่อมไม่มีเพราะฝนคือกหาปณะ”
(ขุ.ธ. ๒๕/๔๐, ขุ.ชา.ติก. ๒๗/๑๐๒)
สัตว์โลกทั้งหลายทั้งปวง ย่อมยินดีในกามคุณ ไม่เคยเบื่อหน่ายในกามคุณแม้จะน้อย มีแต่ต้องการเพิ่มขึ้นตลอดเวลา ไม่ว่าจะได้มามากสักแค่ไหน ก็ไม่เคยพอ มีแต่ต้องการมากขึ้นเรื่อย ๆ
ขึ้นชื่อว่าความอิ่มความพอในกามนั้น เป็นอันไม่มีเลย แม้จะใช้เงินจำนวนมากมาจ้างให้คนอิ่มในกามคุณนั้น ย่อมเป็นไปไม่ได้ เพราะธรรมดาของสภาพจิตของสัตว์โลกนั้น ย่อมยินดีพอใจในกามคุณอันเป็นที่น่าใคร่ น่าปรารถนา น่าพอใจ อยู่ตลอด
มีอยู่หนทางเดียวที่จะทำให้คนอิ่มในกามคุณ ก็คือการปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐาน จนสามารถตัดกิเลสตัณหาได้ทั้งหมดแล้วเท่านั้น จึงจะสามารถทำให้บุคคลนั้น ๆ สามารถอิ่มในกามคุณ คือหมดความต้องการ หมดความโหยหากามคุณได้
แต่ก็เป็นเรื่องที่สามารถทำได้ยากยิ่งนัก เพราะต้องใช้ความเพียรพยายามเป็นอันมาก ในการที่จะปฏิบัติขัดเกลาตนเช่นนั้น เพื่อให้หมดความต้องการโหยหาในกามคุณ ต้องมีจิตใจที่เข้มแข็ง และมีศรัทธาอย่างแรงกล้า จึงจะสามารถทำได้
สารบัญ พุทธศาสนสุภาษิต
- อัตตวรรค หมวดตน
- อัปปมาทวรรค หมวดความไม่ประมาท
- กัมมวรรค หมวดกรรม
- กิเลสวรรค หมวดกิเลส
- โกธวรรค หมวดความโกรธ
- ขันติวรรค หมวดความอดทน
- จิตตวรรค หมวดจิต
- ชยวรรค หมวดความชนะ
- ทานวรรค หมวดทาน
- ทุกขวรรค หมวดทุกข์
- ธัมมวรรค หมวดธรรม
- ปกิณกวรรค หมวดเบ็ดเตล็ด
- ปัญญาวรรค หมวดปัญญา
- ปมาทวรรค หมวดความประมาท
- ปาปวรรค หมวดบาป
- ปุคคลวรรค หมวดบุคคล
- ปุญญวรรค หมวดบุญ
- มัจจุวรรค หมวดความตาย
- มิตตวรรค หมวดมิตร
- ยาจนาวรรค หมวดการขอ
- ราชวรรค หมวดพระราชา
- วาจาวรรค หมวดวาจา
- วิริยวรรค หมวดความเพียร
- เวรวรรค หมวดเวร
- สัจจวรรค หมวดความสัตย์
- สติวรรค หมวดสติ
- สัทธาวรรค หมวดศรัทธา
- สันตุฏฐิวรรค หมวดสันโดษ
- สมณวรรค หมวดสมณะ
- สามัคคีวรรค หมวดสามัคคี
- สีลวรรค หมวดศีล
- สุขวรรค หมวดความสุข
- เสวนาวรรค หมวดการคบหา