นิสมฺม กรณํ เสยฺโย.
[คำอ่าน : นิ-สำ-มะ, กะ-ระ-นัง, ไส-โย]
“ใคร่ครวญก่อนแล้วจึงทำ ดีกว่า”
(ว.ว.)
การกระทำใด ๆ ที่ขาดการใคร่ครวญด้วยดีก่อน ย่อมมีโอกาสผิดพลาดได้ง่าย เมื่อผิดพลาด อาจเสียชื่อเสียง เสียการงาน เสียชีวิต เสียเวลา เสียงบประมาณ หรือเสียศีลธรรม เป็นต้น
จะเห็นได้ว่า การกระทำที่ขาดการใคร่ครวญนั้น สร้างแต่ผลเสียให้เรา ดังนั้น ก่อนจะทำการใด ๆ ก็ตาม ควรใคร่ครวญให้ดีเสียก่อนจึงค่อยทำ
คือใคร่ครวญด้วยปัญญาให้แน่ชัดว่า สิ่งที่เรากำลังจะทำอยู่นั้น ดีหรือไม่ดี สร้างประโยชน์หรือไม่ วิธีการที่จะทำ จะนำความสำเร็จมาให้หรือไม่ เป็นต้น เมื่อพิจารณาดีแล้วเห็นว่าเป็นการดีแน่ สร้างประโยชน์ได้แน่ ไม่สร้างความเดือดร้อนแน่ พิจารณาได้ดังนี้จึงค่อยทำ
ถ้ามองในมุมของศีลธรรม ก่อนจะทำการใด ๆ เราต้องพิจารณาใคร่ครวญให้ดีเสียก่อนว่า สิ่งที่จะทำนั้น เป็นความดีหรือความชั่ว ผิดศีลธรรมหรือไม่ ผิดกฎหมายบ้านเมืองหรือไม่ จะสร้างโทษแก่ตนเองและผู้อื่นหรือไม่ เป็นต้น
เมื่อใคร่ครวญด้วยดีแล้ว เห็นว่าเป็นสิ่งที่ดีแน่ ไม่ผิดศีลผิดธรรมแน่ อยู่ในกรอบของกฎหมายบ้านเมืองแน่ ไม่สร้างโทษแน่ ดังนี้แล้ว จึงค่อยทำสิ่งนั้น จะได้ไม่เป็นผลเสียหายตามมาในภายหลัง
![5 รีม Quality Orange 70 แกรม ] กระดาษถ่ายเอกสาร ขนาด A4/500 แผ่น ต่อรีม](https://th-live-01.slatic.net/p/df768cfa623a125811b047b207b99ce2.jpg)
สารบัญ พุทธศาสนสุภาษิต
- อัตตวรรค หมวดตน
- อัปปมาทวรรค หมวดความไม่ประมาท
- กัมมวรรค หมวดกรรม
- กิเลสวรรค หมวดกิเลส
- โกธวรรค หมวดความโกรธ
- ขันติวรรค หมวดความอดทน
- จิตตวรรค หมวดจิต
- ชยวรรค หมวดความชนะ
- ทานวรรค หมวดทาน
- ทุกขวรรค หมวดทุกข์
- ธัมมวรรค หมวดธรรม
- ปกิณกวรรค หมวดเบ็ดเตล็ด
- ปัญญาวรรค หมวดปัญญา
- ปมาทวรรค หมวดความประมาท
- ปาปวรรค หมวดบาป
- ปุคคลวรรค หมวดบุคคล
- ปุญญวรรค หมวดบุญ
- มัจจุวรรค หมวดความตาย
- มิตตวรรค หมวดมิตร
- ยาจนาวรรค หมวดการขอ
- ราชวรรค หมวดพระราชา
- วาจาวรรค หมวดวาจา
- วิริยวรรค หมวดความเพียร
- เวรวรรค หมวดเวร
- สัจจวรรค หมวดความสัตย์
- สติวรรค หมวดสติ
- สัทธาวรรค หมวดศรัทธา
- สันตุฏฐิวรรค หมวดสันโดษ
- สมณวรรค หมวดสมณะ
- สามัคคีวรรค หมวดสามัคคี
- สีลวรรค หมวดศีล
- สุขวรรค หมวดความสุข
- เสวนาวรรค หมวดการคบหา