นตฺถิ ปญฺญาสมา อาภา “แสงสว่างเสมอด้วยปัญญา ไม่มี”

นตฺถิ ปญฺญาสมา อาภา.

[คำอ่าน : นัด-ถิ, ปัน-ยา-สะ-มา, อา-พา]

“แสงสว่างเสมอด้วยปัญญา ไม่มี”

(สํ.ส. 15/9)

บรรดาแสงสว่างทั้งหลายในโลกนี้ ย่อมสามารถส่องสว่างได้ชั่วระยะเวลาหนึ่ง และไม่สามารถส่องถึงทุกอย่างได้ เช่น แสงอาทิตย์ ส่องได้เฉพาะกลางวัน แสงจันทร์ ส่องได้เฉพาะกลางคืน

แสงเหล่านั้นสามารถส่องให้คนเห็นทางเดินบนโลกมนุษย์ ให้รู้ว่าอะไรเป็นอะไร ให้สามารถมองเห็นสิ่งของ มองเห็นหนทาง มองเห็นกันและกัน ทำให้เราสามารถทำกิจการงานต่าง ๆ ได้สะดวกขึ้น

แต่ปัญญานั้นส่องสว่างให้มนุษย์เห็นถูกเห็นผิด เห็นทางและมิใช่ทาง เห็นประโยชน์และมิใช่ประโยชน์ ช่วยให้มนุษย์สามารถละทิ้งสิ่งที่ผิด ถือเอาสิ่งที่ถูกได้ ปัญญาทำให้บุคคลสามารถดำรงตนอยู่บนโลกนี้ได้ ปัญญาทำให้บุคคลสามารถกำจัดอวิชชาออกจากจิตจากใจได้ และปัญญา ทำให้บุคคลถึงความพ้นทุกข์ได้

จึงสามารถกล่าวได้ว่า บรรดาแสงสว่างทั้งหลายบนโลกนี้ ไม่มีแสงสว่างใดเสมอด้วยแสงสว่างคือปัญญา