อาวาสิกธรรม 5 ประการ (หมวดที่ 5)

อาวาสิกธรรม คือ ธรรมของภิกษุผู้อยู่ประจำวัด แปลถือความมาใช้ให้เหมาะกับปัจจุบันว่า คุณสมบัติของเจ้าอาวาส หมวดที่ 5 ประเภทอนุเคราะห์คฤหัสถ์ มี 5 ประการ คือ

1. ชักนำคฤหัสถ์ให้ถือปฏิบัติในอธิศีล

ชักนำคฤหัสถ์ให้ถือปฏิบัติในอธิศีล เอาใจใส่ชักชวนแนะนำชาวบ้านให้สมาทานในอธิศีล คือ ให้รักษาศีล 5 ที่เป็นพื้นฐานเพื่อก้าวขึ้นสู่คุณความดีที่สูงขึ้นไป อธิศีลในที่นี้ ท่านอธิบายว่า ได้แก่เบญจศีลที่เป็นไปเพื่อคุณเบื้องสูง

2. ยังคฤหัสถ์ให้ตั้งอยู่ในธรรมทัศนะ

ยังคฤหัสถ์ให้ตั้งอยู่ในธรรมทัศนะ เอาใจใส่ชี้แจงแสดงธรรมแนะนำชาวบ้านให้รู้เห็นเข้าใจธรรม ภิกษุผู้เป็นเจ้าอาวาส พึงเป็นผู้มีความสามารถในการกล่าวธรรมแสดงธรรมให้แก่ผู้ที่เข้าหาพอเหมาะพอควรแก่วัยวุฒิของบุคคลนั้น ๆ เพื่อให้เกิดศรัทธาปสาทะ มีความยินดีที่จะนำหลักธรรมคำสอนแห่งองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าไปปฏิบัติขัดเกลาตน

3. ไปเยี่ยมให้สติคนเจ็บไข้

ไปเยี่ยมให้สติคนเจ็บไข้ หากมีญาติโยมภายในละแวกบ้านที่คอยถวายการอุปถัมภ์ถึงคราวต้องเจ็บไข้ได้ป่วย พึงไปเยี่ยมเยียนถามข่าวสารทุกข์สุกดิบเพื่อให้รู้ความเป็นมาเป็นไปและให้กำลังใจ ให้ธรรมะ ให้สติ แก่คนเจ็บไข้นั้น ๆ เขาจะได้มีกำลังใจและมีสติ ไม่เป็นทุกข์ใจไปกับอาการเจ็บไข้เกินไปนัก

4. บอกกล่าวในคราวจะได้ทำบุญแก่มหาสงฆ์

บอกกล่าวในคราวจะได้ทำบุญแก่มหาสงฆ์ เมื่อมีสงฆ์หมู่ใหญ่มาจากต่างถิ่นต่างแคว้น ขวนขวายบอกชาวบ้านผู้ปวารณาไว้ให้มาทำบุญ เป็นการเปิดโอกาสหรือสร้างโอกาสให้ชาวบ้านผู้มีศรัทธาทั้งหลายได้ทำบุญกับสงฆ์หมู่ใหญ่ประการหนึ่ง เป็นการสงเคราะห์ภิกษุอาคันตุกะผู้มาจากแดนไกลประการหนึ่ง

5. ไม่ทำศรัทธาไทยให้ตกไป

ไม่ทำศรัทธาไทยให้ตกไป ชาวบ้านถวายโภชนะใดๆ จะด้อยหรือดี ก็ฉันด้วยตนเอง ไม่ทำของที่เขาถวายด้วยศรัทธาให้หมดคุณค่าไปเสีย การรักษาศรัทธาของญาติโยมเป็นสิ่งสำคัญที่จะละเลยเสียมิได้ ญาติโยมเขาลำบากตรากตรำทำงานหามรุ่งหามค่ำกว่าจะได้เงินมา กว่าจะหาข้าวปลาอาหารมาถวายพระสงฆ์สามเณรได้นั้น ไม่ใช่เรื่องง่าย ๆ และหากไม่มีศรัทธาเสียแล้วเขาย่อมไม่ถวาย ดังนั้น เมื่อญาติโยมเขามีศรัทธา พึงรักษาศรัทธาของเขาไว้ให้ดี อย่าทำให้เขาต้องเสียศรัทธา