
รกฺเขยฺยานาคตํ ภยํ
[คำอ่าน : รัก-ไข-ยา-นา-คะ-ตัง, พะ-ยัง]
“พึงป้องกันภัยที่ยังมาไม่ถึง”
(ขุ.ชา.จตุกฺก. ๒๗/๑๓๖)
ภัย คือ สิ่งที่เกิดขึ้นแล้วนำความทุกข์ความพินาศมาให้ ทำให้เกิดความกลัว ทำให้เกิดอันตรายแก่ชีวิต ทรัพย์สิน และจิตใจ
ภัยนั้นมี ๒ อย่าง คือ ภัยภายนอก เช่น อัคคีภัย โจรภัย อุทกภัย วาตภัย เป็นต้น และภัยภายใน ได้แก่ กิเลสตัณหาที่คอยรุกรานจิตใจของเราอยู่ตลอด
สุภาษิตบทนี้สอนให้เรารู้จักป้องกันภัยล่วงหน้า ภัยภายนอกที่ยังไม่เกิดเราก็ต้องป้องกันไว้ก่อน ให้ใช้ชีวิตด้วยความไม่ประมาท เช่น ปิดประตูบ้านแน่นหนาเพื่อป้องกันโจรภัย เป็นต้น
ภัยภายในยิ่งเป็นสิ่งที่ต้องป้องกันอย่างดี ด้วยการฝึกจิตฝึกใจให้เข้มแข็ง มีคุณธรรม มีความพร้อมที่จะป้องกันกิเลสตัณหาทั้งหลายที่สามารถเกิดขึ้นได้ตลอดเวลา
สารบัญ พุทธศาสนสุภาษิต
- อัตตวรรค หมวดตน
- อัปปมาทวรรค หมวดความไม่ประมาท
- กัมมวรรค หมวดกรรม
- กิเลสวรรค หมวดกิเลส
- โกธวรรค หมวดความโกรธ
- ขันติวรรค หมวดความอดทน
- จิตตวรรค หมวดจิต
- ชยวรรค หมวดความชนะ
- ทานวรรค หมวดทาน
- ทุกขวรรค หมวดทุกข์
- ธัมมวรรค หมวดธรรม
- ปกิณกวรรค หมวดเบ็ดเตล็ด
- ปัญญาวรรค หมวดปัญญา
- ปมาทวรรค หมวดความประมาท
- ปาปวรรค หมวดบาป
- ปุคคลวรรค หมวดบุคคล
- ปุญญวรรค หมวดบุญ
- มัจจุวรรค หมวดความตาย
- มิตตวรรค หมวดมิตร
- ยาจนาวรรค หมวดการขอ
- ราชวรรค หมวดพระราชา
- วาจาวรรค หมวดวาจา
- วิริยวรรค หมวดความเพียร
- เวรวรรค หมวดเวร
- สัจจวรรค หมวดความสัตย์
- สติวรรค หมวดสติ
- สัทธาวรรค หมวดศรัทธา
- สันตุฏฐิวรรค หมวดสันโดษ
- สมณวรรค หมวดสมณะ
- สามัคคีวรรค หมวดสามัคคี
- สีลวรรค หมวดศีล
- สุขวรรค หมวดความสุข
- เสวนาวรรค หมวดการคบหา