
วาจํ มุญฺเจยฺย กลฺยาณึ.
[คำอ่าน : วา-จัง, มุน-ไจ-ยะ, กัน-ละ-ยา-นิง]
“ควรเปล่งวาจางาม”
(สํ.ส. ๑๕/๖๐)
คำว่า “วาจางาม” หมายถึง คำพูดที่มีคุณลักษณะ 5 อย่าง ดังนี้
- กล่าวถูกกาลเทศะ คือพูดถูกที่ถูกเวลา
- เป็นคำจริง ไม่โกหกหลอกลวง
- เป็นคำพูดที่อ่อนหวาน ไพเราะเสนาะหู
- เป็นคำพูดที่มีประโยชน์ ไม่เหลวไหลไร้สาระ
- กล่าวด้วยจิตเมตตา คือเป็นคำที่พูดด้วยความปรารถนาดีต่อผู้ฟัง
ถ้อยคำที่ประกอบด้วยลักษณะ 5 อย่างดังกล่าวมานี้ เรียกว่า วาจางาม
คนที่พูดแต่ถ้อยคำที่มีลักษณะของวาจางามดังกล่าวนั้น ย่อมเป็นที่รักและนับถือของคนทั้งหลาย เขาย่อมสามารถยังประโยชน์ให้สำเร็จได้ทั้งแก่ตนเองและผู้อื่น
สารบัญ พุทธศาสนสุภาษิต
- อัตตวรรค หมวดตน
- อัปปมาทวรรค หมวดความไม่ประมาท
- กัมมวรรค หมวดกรรม
- กิเลสวรรค หมวดกิเลส
- โกธวรรค หมวดความโกรธ
- ขันติวรรค หมวดความอดทน
- จิตตวรรค หมวดจิต
- ชยวรรค หมวดความชนะ
- ทานวรรค หมวดทาน
- ทุกขวรรค หมวดทุกข์
- ธัมมวรรค หมวดธรรม
- ปกิณกวรรค หมวดเบ็ดเตล็ด
- ปัญญาวรรค หมวดปัญญา
- ปมาทวรรค หมวดความประมาท
- ปาปวรรค หมวดบาป
- ปุคคลวรรค หมวดบุคคล
- ปุญญวรรค หมวดบุญ
- มัจจุวรรค หมวดความตาย
- มิตตวรรค หมวดมิตร
- ยาจนาวรรค หมวดการขอ
- ราชวรรค หมวดพระราชา
- วาจาวรรค หมวดวาจา
- วิริยวรรค หมวดความเพียร
- เวรวรรค หมวดเวร
- สัจจวรรค หมวดความสัตย์
- สติวรรค หมวดสติ
- สัทธาวรรค หมวดศรัทธา
- สันตุฏฐิวรรค หมวดสันโดษ
- สมณวรรค หมวดสมณะ
- สามัคคีวรรค หมวดสามัคคี
- สีลวรรค หมวดศีล
- สุขวรรค หมวดความสุข
- เสวนาวรรค หมวดการคบหา