พระโสดาบัน 3 ประเภท

โสดาบัน แปลว่า ผู้ถึงกระแส คือ ผู้เข้าถึงกระแสที่จะนำไปสู่พระนิพพาน เป็นพระอริยบุคคลประเภทแรกใน 4 ประเภท สามารถละสังโยชน์ขั้นต่ำได้ 3 ประการ คือ สักกายทิฏฐิ วิจิกิจฉา และ สีลัพพตปรามาส

พระโสดาบัน แบ่งเป็น 3 ประเภท คือ

1. เอกพีชี

เอกพีชี แปลว่า ผู้มีพืชคืออัตภาพครั้งเดียว คือ พระโสดาบันประเภทนี้ เมื่อตายไปแล้ว จะเกิดอีกแค่ครั้งเดียว ไม่ว่าจะเกิดบนสวรรค์หรือเกิดบนโลกมนุษย์ก็ตาม แล้วก็จะบรรลุอรหัตตผลในอัตภาพนั้น

2. โกลังโกละ

โกลังโกละ แปลว่า ผู้ไปจากตระกูลสู่ตระกูล คือ พระโสดาบันประเภทนี้ เมื่อตายไปแล้ว จะไปเกิดในสุคติภพอีก 2-3 ครั้ง แล้วก็จะบรรลุอรหัตตผลเข้าสู่พระนิพพานได้

3. สัตตักขัตตุปรมะ

สัตตักขัตตุปรมะ แปลว่า ผู้มีเจ็ดครั้งเป็นอย่างยิ่ง หมายถึง จะเวียนว่ายตายเกิดอีกไม่เกิน 7 ครั้ง คือ พระโสดาบันประเภทนี้ เมื่อตายไปแล้ว จะเวียนว่ายตายเกิดอยู่ในสุคติภพอีกไม่เกิน 7 ชาติ บารมีก็จะแก่กล้าและสามารถบรรลุอรหัตตผล เข้าสู่พระนิพพานได้

เกณฑ์หรือเหตุที่ทำให้พระโสดาบันทั้ง 3 ประเภทมีภพชาติแตกต่างกันนั้น กำหนดด้วยวิปัสสนาและความแก่กล้าแห่งอินทรีย์ที่แตกต่างกัน