สุวิชาโน ภวํ โหติ “ผู้รู้ดี เป็นผู้เจริญ”

สุวิชาโน ภวํ โหติ.

[คำอ่าน : สุ-วิ-ชา-โน, พะ-วัง, โห-ติ]

“ผู้รู้ดี เป็นผู้เจริญ”

(ขุ.สุ. ๒๕/๓๔๖)

ผู้รู้ดี คือ ผู้รู้ว่าอะไรดี อะไรเป็นประโยชน์ อะไรเป็นทางเจริญรุ่งเรือง และทำ พูด คิด แต่สิ่งนั้น ๆ คือคิดดี พูดดี ทำดี ตามความดีที่ตนรู้นั้น นอกจากรู้ว่าอะไรดีแล้ว ยังต้องรู้ว่าอะไรไม่ดีด้วย เช่น รู้ว่าอะไรเป็นบาป รู้ว่าอะไรผิดกฏหมายบ้านเมือง รู้ว่าอะไรผิดศีลธรรม เพื่อที่จะได้หลีกเลี่ยงไม่กระทำสิ่งเหล่านั้น

รู้ดีนั้นมีอยู่ ๒ อย่าง คือ รู้ดีในทางโลก และ รู้ดีในทางธรรม ผู้รู้ดีในทางโลกคือ รู้จักวิธีดำเนินชีวิตเพื่อประกอบกิจสัมมาชีพ ในทางที่ดี ถูกต้องตามหลักกฏหมายบ้านเมือง รู้วิชาที่จะทำให้ตนสามารถประสบความสำเร็จในชีวิตได้ หาทรัพย์สินเงินทองได้มาก ๆ เป็นต้น

รู้ดีในทางธรรมก็คือ รู้จักบาปบุญคุณโทษ รู้จักประโยชน์มิใช่ประโยชน์ รู้จักทุกข์ เหตุให้เกิดทุกข์ ความดับทุกข์ และหนทางแห่งความดับทุกข์ รู้จักดำรงตนอยู่ในหลักของศีลธรรม ตลอดจนรู้วิธีที่จะนำตนให้พ้นจากทุกข์ ถึงสุขอันไพบูลย์คือพระนิพพาน

อย่างไรก็ตาม บุคคลควรมีความรู้ดีทั้งสองทางประกอบกันจึงจะดี เมื่อเป็นเช่นนี้ ก็จะมีความเจริญรุ่งเรืองทั้งทางโลกและทางธรรม