วิหญฺญตี จิตฺตวสานุวตฺตี “ผู้ประพฤติตามอำนาจจิต ย่อมลำบาก”

วิหญฺญตี จิตฺตวสานุวตฺตี.

[คำอ่าน : วิ-หัน-ยะ-ตี, จิด-ตะ-วะ-สา-นุ-วัด-ตี]

“ผู้ประพฤติตามอำนาจจิต ย่อมลำบาก”

(ขุ.ชา.ทุก. ๒๗/๙๐)

ธรรมชาติของจิต ย่อมไหลลงสู่ที่ต่ำอยู่เสมอ คือยินดีในสิ่งที่น่าปรารถนา น่าใคร่ น่าพอใจ เหมือนน้ำ ถ้าปล่อยไว้ตามธรรมดา ย่อมไหลลงสู่ที่ต่ำอยู่ตลอดเวลา ไม่มีทางเลยที่น้ำจะไหลขึ้นสู่ที่สูงตามธรรมดาของตนเอง เว้นไว้แต่จะใช้เครื่องสูบน้ำมาสูบมันขึ้นในที่สูงเท่านั้น

บุคคลผู้ประพฤติตามอำนาจของจิต ก็ย่อมประพฤติตามสิ่งที่น่าปรารถนา น่าใคร่ น่าพอใจ โดยไม่ได้คำนึงว่าสิ่งนั้นจะต่ำหรือจะสูง จะดีหรือจะไม่ดี ขอให้ได้ทำตามที่ปรารถนาเท่านั้นก็เป็นอันว่าใช้ได้

เมื่อประพฤติตามอำนาจของจิตเช่นนี้ ย่อมเสี่ยงที่จะทำความผิด สร้างความฉิบหายเดือดร้อนให้กับตนเองและสังคม เมื่อทำตามอำนาจของจิตอย่างนี้ ย่อมไม่วายที่จะได้รับความเดือดร้อนจากสิ่งที่จิตสั่งการให้ทำ

ดังนั้น ท่านจึงแนะนำให้เราฝึกชำระจิตของตนเองให้สะอาดปราศจากมลทินคือกิเลสอยู่เสมอ จะได้ไม่ยินดีในสิ่งที่ต่ำ ๆ อันจะนำความทุกข์มาสู่ตนเองและสังคม