ปญฺญา นรานํ รตนํ.
[คำอ่าน : ปัน-ยา, นะ-รา-นัง, ระ-ตะ-นัง]
“ปัญญา เป็นรัตนะของเหล่านรชน”
(สํ.ส. ๑๕/๕๐)
รัตนะ หมายถึง อัญมณี ซึ่งเป็นสิ่งที่มนุษย์ทั้งหลายถือว่ามีคุณค่ามาก เป็นที่ต้องการของคนทั้งหลาย ใครมีไว้ในครอบครองถือว่าเป็นผู้มีฐานะ มีหน้ามีตา เพราะคนที่จะมีอัญมณีไว้ในครอบครองนั้น ย่อมเป็นผู้ทีฐานะที่ดีมากทีเดียว
ท่านเปรียบปัญญาเหมือนกับอัญมณี เพราะปัญญานั้นถือว่าเป็นสิ่งที่มีค่ายิ่งสำหรับชีวิตมนุษย์ เพราะมนุษย์ทั้งหลายจะสามารถสร้างฐานะสร้างเนื้อสร้างตัว ให้เป็นคนมีทรัพย์สิน มีหน้ามีตาในสังคมได้นั้น ก็ต้องอาศัยปัญญา
คนทำงานก็ต้องอาศัยปัญญา หาทรัพย์สินก็ต้องอาศัยปัญญา ดำรงชีวิตก็ต้องอาศัยปัญญา และที่สำคัญที่สุด จะถึงทางพ้นทุกข์ได้ก็ต้องอาศัยปัญญา ดังนั้น ปัญญาจึงเป็นสิ่งที่มีค่ามาก เปรียบเหมือนอัญมณีที่เป็นสิ่งมีค่าสำหรับมวลมนุษย์
ดังนั้น เมื่อยังมีชีวิตอยู่ จำเป็นอย่างยิ่งที่เราทั้งหลายจะต้องสร้างปัญญาให้เกิดมีในตนให้มากที่สุด ไม่ว่าจะเป็นปัญญาทางโลกหรือปัญญาทางธรรมก็ตาม ล้วนเป็นสิ่งที่มีคุณค่ากับชีวิตทั้งสิ้น
สารบัญ พุทธศาสนสุภาษิต
- อัตตวรรค หมวดตน
- อัปปมาทวรรค หมวดความไม่ประมาท
- กัมมวรรค หมวดกรรม
- กิเลสวรรค หมวดกิเลส
- โกธวรรค หมวดความโกรธ
- ขันติวรรค หมวดความอดทน
- จิตตวรรค หมวดจิต
- ชยวรรค หมวดความชนะ
- ทานวรรค หมวดทาน
- ทุกขวรรค หมวดทุกข์
- ธัมมวรรค หมวดธรรม
- ปกิณกวรรค หมวดเบ็ดเตล็ด
- ปัญญาวรรค หมวดปัญญา
- ปมาทวรรค หมวดความประมาท
- ปาปวรรค หมวดบาป
- ปุคคลวรรค หมวดบุคคล
- ปุญญวรรค หมวดบุญ
- มัจจุวรรค หมวดความตาย
- มิตตวรรค หมวดมิตร
- ยาจนาวรรค หมวดการขอ
- ราชวรรค หมวดพระราชา
- วาจาวรรค หมวดวาจา
- วิริยวรรค หมวดความเพียร
- เวรวรรค หมวดเวร
- สัจจวรรค หมวดความสัตย์
- สติวรรค หมวดสติ
- สัทธาวรรค หมวดศรัทธา
- สันตุฏฐิวรรค หมวดสันโดษ
- สมณวรรค หมวดสมณะ
- สามัคคีวรรค หมวดสามัคคี
- สีลวรรค หมวดศีล
- สุขวรรค หมวดความสุข
- เสวนาวรรค หมวดการคบหา