วนฺทโก ปฏิวนฺทนํ.
[คำอ่าน : วัน-ทะ-โก, ปะ-ติ-วัน-ทะ-นัง]
“ผู้ไหว้ ย่อมได้รับการไหว้ตอบ”
(ขุ.ชา.มหา. 28/154)
การไหว้ เป็นการแสดงออกถึงการเคารพอย่างหนึ่ง เป็นการแสดงออกถึงความอ่อนน้อมถ่อมตนของบุคคล เพราะผู้ที่จะไหว้คนอื่นได้นั้น ต้องมีความอ่อนน้อมถ่อมตนเป็นธรรมชาติ
บุคคลที่ควรไหว้นั้นมีอยู่ 3 จำพวก คือ
- ชาติวุฑฺโฒ ผู้เจริญด้วยชาติ ได้แก่ ผู้ที่สูงส่งกว่าเราโดยชาติกำเนิด
- วยวุฑฺโฒ ผู้เจริญด้วยวัย ได้แก่ ผู้ที่มีอายุมากกว่าเรา
- คุณวุฑฺโฒ ผู้เจริญด้วยคุณ ได้แก่ ผู้ที่มีคุณธรรมสูงกว่าเรา
พุทธศาสนาสอนให้คนมีความอ่อนน้อมถ่อมตน และแสดงความเคารพต่อผู้ที่สูงกว่าตนดังกล่าว
อานิสงส์ของความเป็นผู้อ่อนน้อมถ่อมตนก็คือ จะได้รับการยอมรับนับถือจากบุคคลอื่น ได้รับการเคารพจากบุคคลอื่นด้วยเช่นกัน
