พระอรหันต์ 2 ประเภท

พระอรหันต์ 2 ประเภท

อรหันต์ คือ ผู้บรรลุอรหัตตผลแล้ว ผู้ห่างไกลจากกิเลส ท่านผู้สมควรรับทักษิณาและการเคารพบูชาอย่างแท้จริง แบ่งตามลักษณะการบรรลุธรรม เป็น 2 ประเภท คือ

1. สุกขวิปัสสก

สุกขวิปัสสก แปลว่า ผู้เห็นแจ้งอย่างแห้งแล้ง คือ ผู้ที่ไม่ได้ฌาน สำเร็จอรหัตตผลด้วยการเจริญวิปัสสนาล้วน ๆ อาศัยเพียงอุปจารสมาธิ เจริญวิปัสสนาไปจนถึงที่สุด แต่เมื่อจะสำเร็จอรหัตตผลนั้น ก็เป็นผู้ได้ปฐมฌาน พระอรหันต์ประเภทนี้ เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า วิปัสสนายานิก หรือ สุทธวิปัสสนายานิก คือผู้มีวิปัสสนาล้วน ๆ เป็นยาน

2. สมถยานิก

สมถยานิก แปลว่า ผู้มีสมถะเป็นยาน คือ ผู้ที่เจริญสมถะจนได้ฌานสมาบัติแล้วจึงเจริญวิปัสสนาต่อจนสำเร็จอรหัตตผล พระอรหันต์ประเภทนี้ เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า อุภโตภาควิมุต คือ ผู้หลุดพ้นทั้งสองส่วน