
ยโต ยโต จ ปาปกํ ตโต ตโต มโน นิวารเย.
[คำอ่าน : ยะ-โต, ยะ-โต, จะ, ปา-ปะ-กัง, ตะ-โต, ตะ-โต, มะ-โน, นิ-วา-ระ-เย]
“ก็บาปเกิดจากอารมณ์ใด ๆ พึงห้ามใจจากอารมณ์นั้น ๆ เสีย”
(สํ.ส. ๑๕/๒๐)
บาป คือสภาวะที่ทำให้ตกต่ำ ทำให้เดือดร้อน ก่อความฉิบหาย ดังนั้น บาป จึงเป็นสิ่งที่ไม่ควรทำ และควรเว้นเสียให้ห่างไกล
บาปนั้นเกิดจากอกุศลจิต ๑๒ ดวง ได้แก่ โลภมูลจิต ๘ ดวง โทสมูลจิต ๒ ดวง และโมหมูลจิต ๒ ดวง ซึ่งก็คือความโลภ ความโกรธ ความหลง นั่นเอง
เมื่อรู้แล้วว่าบาปเกิดจากอกุศลจิตดังกล่าว เราพึงทำทุกวิถีทางเพื่อไม่ให้อกุศลจิตดังที่ว่านั้นเกิดขึ้นมา เป็นการหลีกเลี่ยงอารมณ์ที่จะทำให้เกิดบาป เหมือนคนเดินทางรู้ว่าทางไหนอันตรายก็หลีกเลี่ยงทางนั้นเสียฉะนั้น
การที่จะกำจัดความโลภได้นั้น ท่านให้ฝึกตนให้เป็นผู้ยินดีในการให้ทาน การเสียสละ การแบ่งปัน การเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ การเป็นผู้มีจิตใจโอบอ้อมอารี จะทำให้ลดความโลภลงได้
การกำจัดความโกรธนั้น ท่านให้หมั่นเจริญเมตตา ฝึกจิตตนให้มีความเมตตาต่อสรรพสัตว์ทั้งหลาย ปรารถนาให้สรรพสัตว์อยู่ดีมีสุข ปราศทุกข์เวรภัย จะทำให้ลดความโกรธลงได้
ส่วนการกำจัดความหลงนั้น ท่านให้หมั่นเจริญปัญญา ด้วยการฟังธรรมมาก ๆ ศึกษาธรรมะมาก ๆ และปฏิบัติธรรมให้มาก ๆ จะช่วยให้เกิดปัญญา และกำจัดความหลงลงเสียได้
สารบัญ พุทธศาสนสุภาษิต
- อัตตวรรค หมวดตน
- อัปปมาทวรรค หมวดความไม่ประมาท
- กัมมวรรค หมวดกรรม
- กิเลสวรรค หมวดกิเลส
- โกธวรรค หมวดความโกรธ
- ขันติวรรค หมวดความอดทน
- จิตตวรรค หมวดจิต
- ชยวรรค หมวดความชนะ
- ทานวรรค หมวดทาน
- ทุกขวรรค หมวดทุกข์
- ธัมมวรรค หมวดธรรม
- ปกิณกวรรค หมวดเบ็ดเตล็ด
- ปัญญาวรรค หมวดปัญญา
- ปมาทวรรค หมวดความประมาท
- ปาปวรรค หมวดบาป
- ปุคคลวรรค หมวดบุคคล
- ปุญญวรรค หมวดบุญ
- มัจจุวรรค หมวดความตาย
- มิตตวรรค หมวดมิตร
- ยาจนาวรรค หมวดการขอ
- ราชวรรค หมวดพระราชา
- วาจาวรรค หมวดวาจา
- วิริยวรรค หมวดความเพียร
- เวรวรรค หมวดเวร
- สัจจวรรค หมวดความสัตย์
- สติวรรค หมวดสติ
- สัทธาวรรค หมวดศรัทธา
- สันตุฏฐิวรรค หมวดสันโดษ
- สมณวรรค หมวดสมณะ
- สามัคคีวรรค หมวดสามัคคี
- สีลวรรค หมวดศีล
- สุขวรรค หมวดความสุข
- เสวนาวรรค หมวดการคบหา