สนฺตุฏฺฐี ปรมํ ธนํ “ความสันโดษเป็นทรัพย์อย่างยิ่ง”

สนฺตุฏฺฐี ปรมํ ธนํ.

[คำอ่าน : สัน-ตุด-ถี, ปะ-ระ-มัง, ทะ-นัง]

“ความสันโดษเป็นทรัพย์อย่างยิ่ง”

(ขุ.ธ. ๒๕/๔๒)

ความสันโดษ หมายถึง ความยินดีพอใจในสิ่งที่ตนเองมีอยู่ ไม่โลภอยากได้ของคนอื่น ไม่โลภอยากได้จนเกินพอดี จนทำให้ต้องดิ้นรนกระเสือกกระสนเพื่อให้ได้สิ่งที่ปรารถนา

เมื่อบุคคลมีความสันโดษ เขาย่อมไม่มีความกระเสือกกระสนที่จะหามาซึ่งทรัพย์สินจนเกินประมาณ จนทำให้ตนเองและผู้อื่นต้องเดือดร้อน หากแต่จะยินดีในทรัพย์สินของตนเท่าที่มีอยู่ หรือที่เรากเรียกว่า รู้จักพอ

เมื่อบุคคลมีความสันโดษ หรือรู้จักพอแล้ว เขาย่อมมีความสุขกับสิ่งของที่มีอยู่ ไม่ต้องไขว่คว้า ไม่ต้องดิ้นรน นั่นแหละคือทรัพย์อันเลิศเสียยิ่งกว่าทรัพย์

เพราะไม่ว่าจะหาทรัพย์สินได้มามากมายแค่ไหนเพียงไรก็ตาม หากไม่มีความสันโดษ ไม่รู้จักพอเสียแล้ว เขาย่อมไม่รู้สึกว่าตนเองมี ย่อมรู้สึกถึงแต่ความไม่มีอยู่ร่ำไป นั่นแหละเป็นเหตุให้เกิดความทุกข์ไม่รู้จบสิ้น

ดังนั้น ความสันโดษ จึงถือว่าเป็นทรัพย์ที่ยิ่งกว่าทรัพย์ เพราะทรัพย์สมบัติทั่ว ๆ ไป ไม่สามารถสร้างความสุขให้คนได้อย่างแท้จริง แต่ทรัพย์คือความสันโดษนั้น ทำให้บุคคลประสบกับความสุขในการดำเนินชีวิต