ปริโยทเปยฺย อตฺตานํ จิตฺตเกฺลเสหิ ปณฺฑิโต
ปริโยทเปยฺย อตฺตานํ จิตฺตเกฺลเสหิ ปณฺฑิโต.
"บัณฑิตพึงทำตนให้ผ่องแผ้วจากเครื่องเศร้าหมองจิต"
(สํ.มหา. 19/29, ขุ.ธ. 25/26)
อ่านต่อปริโยทเปยฺย อตฺตานํ จิตฺตเกฺลเสหิ ปณฺฑิโต
อัตตวรรค หมวดตน
พุทธศาสนสุภาษิตหมวดตน เป็นหลักการที่สอนให้ผู้ศึกษาปฏิบัติตนตามหลักธรรมที่สำคัญของพุทธศาสนา ที่มุ่งเน้นการพัฒนาตัวเองให้มีความสง่างาม อ่อนโยน และมีสติปัญญา โดยเน้นการฝึกใจให้ในด้านคุณธรรมและจริยธรรม ช่วยให้ผู้ศึกษาสามารถพัฒนาตนเองให้ดีขึ้น และปฏิบัติตนในชีวิตประจำวันอย่างถูกต้อง
อตฺตานญฺเจ ปิยํ ชญฺญา รกฺเขยฺย นํ สุรกฺขิตํ
อตฺตานญฺเจ ปิยํ ชญฺญา รกฺเขยฺย นํ สุรกฺขิตํ.
"ถ้ารู้ว่าตนเป็นที่รัก ก็ควรรักษาตนนั้นให้ดี"
(ขุ.ธ. 25/36)
อ่านต่ออตฺตานญฺเจ ปิยํ ชญฺญา รกฺเขยฺย นํ สุรกฺขิตํ
โย รกฺขติ อตฺตานํ รกฺขิโต ตสฺส พาหิโร
โย รกฺขติ อตฺตานํ รกฺขิโต ตสฺส พาหิโร.
"ผู้ใดรักษาตนได้แล้ว ภายนอกของผู้นั้นก็เป็นอันรักษาด้วย"
(องฺ.ฉกฺก. 22/417)
อ่านต่อโย รกฺขติ อตฺตานํ รกฺขิโต ตสฺส พาหิโร
อตฺตนา หิ สุทนฺเตน นาถํ ลภติ ทุลฺลภํ
อตฺตนา หิ สุทนฺเตน นาถํ ลภติ ทุลฺลภํ.
"ผู้มีตนฝึกดีแล้ว ย่อมได้ที่พึ่งซึ่งหาได้ยาก"
(ขุ.ธ. 25/36)
อ่านต่ออตฺตนา หิ สุทนฺเตน นาถํ ลภติ ทุลฺลภํ
อตฺตานํ ทมยนฺติ สุพฺพตา “ผู้ประพฤติดี ย่อมฝึกตน”
อตฺตานํ ทมยนฺติ สุพฺพตา.
"ผู้ประพฤติดี ย่อมฝึกตน."
(ขุ.ธ. 25/34)
อ่านต่ออตฺตานํ ทมยนฺติ สุพฺพตา “ผู้ประพฤติดี ย่อมฝึกตน”
อตฺตานํ ทมยนฺติ ปณฺฑิตา “บัณฑิต ย่อมฝึกตน”
อตฺตานํ ทมยนฺติ ปณฺฑิตา.
"บัณฑิต ย่อมฝึกตน"
(ม.ม. 13/487, ขุ.ธ. 25/25, ขุ.เถร. 26/389)
อ่านต่ออตฺตานํ ทมยนฺติ ปณฺฑิตา “บัณฑิต ย่อมฝึกตน”
อตฺตตฺถปญฺญา อสุจี มนุสฺสา “มนุษย์ผู้เห็นแก่ประโยชน์ตน เป็นคนไม่สะอาด”
อตฺตตฺถปญฺญา อสุจี มนุสฺสา.
"มนุษย์ผู้เห็นแก่ประโยชน์ตน เป็นคนไม่สะอาด"
(ขุ.สุ. 25/339)
อ่านต่ออตฺตตฺถปญฺญา อสุจี มนุสฺสา “มนุษย์ผู้เห็นแก่ประโยชน์ตน เป็นคนไม่สะอาด”
อตฺตนา อกตํ ปาปํ อตฺตนา ว วิสุชฺฌติ “ตนไม่ทำบาปเอง ย่อมหมดจดเอง”
อตฺตนา อกตํ ปาปํ อตฺตนา ว วิสุชฺฌติ.
"ตนไม่ทำบาปเอง ย่อมหมดจดเอง"
(ขุ.ธ. 25/37, ขุ.มหา. 29/37, ขุ.จู. 30/116)
อ่านต่ออตฺตนา อกตํ ปาปํ อตฺตนา ว วิสุชฺฌติ “ตนไม่ทำบาปเอง ย่อมหมดจดเอง”
อตฺตนา ว กตํ ปาปํ อตฺตนา สงฺกิลิสฺสติ “ตนทำบาปเอง ย่อมเศร้าหมองเอง”
อตฺตนา ว กตํ ปาปํ อตฺตนา สงฺกิลิสฺสติ.
"ตนทำบาปเอง ย่อมเศร้าหมองเอง"
(ขุ.ธ. 25/37, ขุ.มหา. 29/27, ขุ.จู. 30/116)
อ่านต่ออตฺตนา ว กตํ ปาปํ อตฺตนา สงฺกิลิสฺสติ “ตนทำบาปเอง ย่อมเศร้าหมองเอง”
นตฺถิ อตฺตสมํ เปมํ “ความรักอื่น เสมอด้วยตน ไม่มี”
นตฺถิ อตฺตสมํ เปมํ.
"ความรักอื่น เสมอด้วยตน ไม่มี"
(สํ.ส. 15/9)
อ่านต่อนตฺถิ อตฺตสมํ เปมํ “ความรักอื่น เสมอด้วยตน ไม่มี”
อตฺตา หิ ปรมํ ปิโย “ตนแล เป็นที่รักอย่างยิ่ง”
อตฺตา หิ ปรมํ ปิโย.
"ตนแล เป็นที่รักอย่างยิ่ง"
(องฺ. สตฺตก. 23/99)
อ่านต่ออตฺตา หิ ปรมํ ปิโย “ตนแล เป็นที่รักอย่างยิ่ง”
อตฺตา หิ อตฺตโน คติ “ตนเทียว เป็นคติของตน”
อตฺตา หิ อตฺตโน คติ.
"ตนเทียว เป็นคติของตน."
(ขุ.ธ. 25/66)
อ่านต่ออตฺตา หิ อตฺตโน คติ “ตนเทียว เป็นคติของตน”
อตฺตา หิ อตฺตโน นาโถ “ตนแล เป็นที่พึ่งแห่งตน”
อตฺตา หิ อตฺตโน นาโถ.
"ตนแล เป็นที่พึ่งแห่งตน"
(ขุ.ธ. 25/36, 66)
อ่านต่ออตฺตา หิ อตฺตโน นาโถ “ตนแล เป็นที่พึ่งแห่งตน”
อตฺตา สุทนฺโต ปุริสสฺส โชติ “ตนที่ฝึกดีแล้ว ย่อมเป็นแสงสว่างของบุรุษ”
อตฺตา สุทนฺโต ปุริสสฺส โชติ.
“ตนที่ฝึกดีแล้ว ย่อมเป็นแสงสว่างของบุรุษ”
สํ.ส. 15/248
อ่านต่ออตฺตา สุทนฺโต ปุริสสฺส โชติ “ตนที่ฝึกดีแล้ว ย่อมเป็นแสงสว่างของบุรุษ”
อตฺตา หิ กิร ทุทฺทโม “ได้ยินว่า ตนแลฝึกได้ยาก”
อตฺตา หิ กิร ทุทฺทโม.
"ได้ยินว่า ตนแล ฝึกได้ยาก"
(ขุ.ธ. 25/36)
อ่านต่ออตฺตา หิ กิร ทุทฺทโม “ได้ยินว่า ตนแลฝึกได้ยาก”
อตฺตา หเว ชิตํ เสยฺโย “ชนะตนนั่นแหละเป็นดี”
อตฺตา หเว ชิตํ เสยฺโย.
"ชนะตนนั่นแหละเป็นดี"
(ขุ.ธ. 25/29)
อ่านต่ออตฺตา หเว ชิตํ เสยฺโย “ชนะตนนั่นแหละเป็นดี”