
สรณะ 3 ประการ
สรณะ แปลว่า ที่พึ่ง ที่ระลึก หมายถึง บุคคลหรือสิ่งที่ควรน้อมใจระลึกถึงหรือถือเป็นที่พึ่ง หมายเอา พระรัตนตรัย 3 ประการ คือ
1. พระพุทธเจ้า
พระพุทธเจ้า หมายถึง ผู้ตรัสรู้พระอนุตตรสัมมาสัมโพธิญาณ รู้แจ้งในอริยสัจ 4 ด้วยพระองค์เอง แล้วสั่งสอนผู้อื่นให้รู้ตาม ผู้ที่จะมาตรัสรู้เป็นพระพุทธเจ้าได้นั้น จะต้องผ่านการบำเพ็ญบารมีมายาวนานหลายอสงไขยกัป และต้องบำเพ็ญบารมีที่ยิ่งยวด 10 ประการ ใน 10 ชาติสุดท้าย เรียกว่า บารมี 10 ทัศ ครบทั้ง 3 ระดับ คือ ระดับต้น เรียกว่า บารมี ระดับกลาง เรียกว่า อุปบารมี และระดับสูง เรียกว่า ปรมัตถบารมี ก่อนที่จะได้ตรัสรู้เป็นพระพุทธเจ้า
การที่เรามีหลักธรรมเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจให้ดำรงตนอยู่ในคุณงามความดีทุกวันนี้ เพราะพระพุทธเจ้าทรงใช้ความเพียรพยายามบำเพ็ญบารมีจนสามารถตรัสรู้พระอนุตตรสัมมาสัมโพธิญาณ แล้วนำหลักธรรมคำสอนมาสั่งสอนพวกเรา พระพุทธเจ้าจึงทรงเป็นที่พึ่งที่ระลึกประการแรก ที่เราควรระลึกถึงและถือเป็นทิฏฐานุคติในการดำรงชีวิต
2. พระธรรม
พระธรรม หมายถึง หลักธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้า ที่พระพุทธเจ้าตรัสรู้แล้วนำมาสอนเหล่าสาวกให้รู้ตาม ซึ่งความจริงแล้ว พระธรรมคือหลักความจริงที่มีอยู่แล้วตามธรรมชาติ เช่น หลักอนิจจตา คือความไม่เที่ยง หลักทุกขตา คือความเป็นทุกข์ และหลักอนัตตตา คือความเป็นสิ่งไม่มีตัวตน ของสรรพสิ่ง เป็นความจริงที่มีอยู่มาแต่เดิม แต่พระพุทธเจ้าเป็นผู้ค้นพบหลักความจริงเหล่านี้แล้วนำมาสอนสาวกให้รู้ตาม
พระธรรมคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้า คือสิ่งที่ยึดเหนี่ยวจิตใจเราให้ดำรงตนอยู่ในคุณงามความดี พระธรรมจึงเป็นที่พึ่งที่ระลึกที่เราควรนึกถึงอยู่เสมอ เพื่อเป็นเครื่องยึดให้สามารถดำรงตนอยู่ในคุณงามความดีได้
3. พระสงฆ์
พระสงฆ์ หมายถึง ผู้ที่ได้ฟังคำสอนของพระพุทธเจ้าแล้วปฏิบัติตามจนได้รู้ธรรมตามพระองค์ ว่าโดยตรง หมายเอาพระอริยบุคคล 8 จำพวก ตั้งแต่พระโสดาบันขึ้นไป ทั้งบรรพชิตและคฤหัสถ์ ว่าโดยอ้อม หมายเอาสมมติสงฆ์ คือ พระภิกษุสงฆ์ที่ยังไม่บรรลุธรรม แต่มุ่งปฏิบัติตามอริยมรรคมีองค์ 8 เพื่อบรรลุความเป็นพระอริยบุคคลดังกล่าวด้วย
พระสงฆ์เป็นผู้ศึกษาหลักธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้า ปฏิบัติตามจนรู้แจ้งเห็นจริงตามพระพุทธเจ้า แล้วจึงนำหลักธรรมคำสอนนั้นมาเผยแผ่ให้พวกเราซึ่งเป็นอนุชนคนรุ่นหลังได้รู้ตาม พระสงฆ์จึงถือเป็นที่พึ่งที่ระลึกที่พวกเราเหล่าพุทธศาสนิกชนพึงระลึกถึงและถือเป็นสรณะ
การน้อมใจระลึกถึงคุณของพระรัตนตรัยนั้น เข้าใจความหมายอย่างถูกต้อง และยึดถือเป็นหลักแห่งความประพฤติปฏิบัติหรือเป็นเครื่องนำทางในการดำเนินชีวิต โดยยั้งใจจากอกุศลและนำจิตเข้าสู่กุศล จะเป็นเครื่องนำทางอย่างดีให้เราสามารถดำรงตนอยู่ในคุณงามความดี พระรัตนตรัยจึงถือเป็นที่พึ่งอันประเสริฐที่เราควรยึดเป็นที่พึ่งและระลึกถึงอยู่เสมอ
- รัตนะ 3 (พระรัตนตรัย)
- คุณของรัตนะ 3 (คุณของพระรัตนตรัย)
- อาการที่พระพุทธเจ้าทรงสั่งสอน 3 อย่าง
- โอวาทของพระพุทธเจ้า 3 ข้อ
- ทุจริต 3 ประการ
- สุจริต 3 ประการ
- สมาธิ 3 ประการ (หมวดที่ 1)
- สมาธิ 3 ประการ (หมวดที่ 2)
- พระโสดาบัน 3 ประเภท
- อกุศลมูล 3 ประการ
- กุศลมูล 3 ประการ
- สัปปุริสบัญญัติ 3 ประการ
- อปัณณกปฏิปทา 3 ประการ
- บุญกิริยาวัตถุ 3 ประการ
- สามัญญลักษณะ (ไตรลักษณ์) 3 ประการ
- อกุศลวิตก 3 ประการ
- กุศลวิตก 3 ประการ
- อัคคิ 3 ประการ
- อัคคิปาริจริยา 3 ประการ
- อัตถะ 3 ประการ (หมวดที่ 1)
- อัตถะ 3 ประการ (หมวดที่ 2)
- อธิปไตย 3 ประการ
- อนุตตริยะ 3 ประการ
- อภิสังขาร 3 ประการ
- อาสวะ 3 ประการ
- กรรม 3 ประการ
- ทวาร 3 ประการ
- ญาณ 3 ประการ (หมวดที่ 1)
- ญาณ 3 ประการ (หมวดที่ 2)
- ตัณหา 3 ประการ
- ทิฏฐิ 3 ประการ
- เทพ 3 ประเภท
- ธรรมนิยาม 3 ประการ
- นิมิต 3 ประการ
- ภาวนา 3 ประการ
- ปริญญา 3 ประการ
- ปหาน 3 ประการ
- ปาฏิหาริย์ 3 ประการ
- ปิฎก 3 ประการ (ไตรปิฎก)
- พุทธจริยา 3 ประการ
- ภพ 3 ประการ
- วัฏฏะ 3 ประการ
- วิชชา 3 ประการ
- โลก 3 ประการ (นัยที่ 1)
- โลก 3 ประการ (นัยที่ 2)
- โลก 3 ประการ (นัยที่ 3)
- วิโมกข์ 3 ประการ
- วิเวก 3 ประการ
- สังขตลักษณะ 3 ประการ
- อสังขตลักษณะ 3 ประการ
- สังขาร 3 ประการ
- สัทธรรม 3 ประการ
- สมบัติ 3 ประการ
- ทานสมบัติ 3 ประการ
- สิกขา 3 ประการ
- โกศล 3 ประการ
- ทุกขตา 3 ประการ
- เทวทูต 3 ประการ
- ธรรม 3 ประการ
- บุตร 3 ประเภท
- ปปัญจะ 3 ประการ
- ปัญญา 3 ประการ
- ปาปณิกธรรม 3 ประการ
- ลัทธินอกพระพุทธศาสนา 3 ประเภท
- วิรัติ 3 ประการ
- เวทนา 3 ประการ
- สรณะ 3 ประการ
- สันโดษ 3 ประการ