ธรรมสมาธิ คือ ธรรมที่ทำให้เกิดความมั่นสนิทในธรรม เป็นธรรมที่ทำให้เกิดความมั่นใจในการปฏิบัติธรรมที่ถูกต้อง กำจัดความสงสัยเสียได้ เมื่อเกิดความมั่นสนิทในธรรมแล้วก็จะเกิดจิตตสมาธิคือความตั่งมั่นของจิตตามมา ธรรมสมาธิมี 5 ประการ คือ
1. ปราโมทย์
ปราโมทย์ ความชื่นบานใจ ความร่าเริงสดใส เป็นความชื่นบานใจในธรรม ความร่าเริงสดใสในธรรม มีความยินดีในการปฏิบัติธรรม ไม่มีความเศร้าหมองขุ่นข้องใจเกิดขึ้นขัดขวางการปฏิบัติธรรม ทำให้มีความมุ่งมั่นที่จะปฏิบัติธรรมต่อไปให้บรรลุผล
2. ปีติ
ปีติ ความอิ่มใจ ความปลื้มใจ เป็นสภาวธรรมที่เกิดขึ้นในการปฏิบัติธรรม มี 5 ระดับ คือ ขุททกาปีติ ขณิกาปีติ โอกกันติกาปีติ อุพเพงคาปีติ และผรณาปีติ
3. ปัสสัทธิ
ปัสสัทธิ ความสงบเย็นกายเย็นใจ ความผ่อนคลายรื่นสบาย ไม่มีความเดือดร้อนกระวนกระวายใจมารบกวนให้หงุดหงิดรำคาญใจ
4. สุข
สุข ความสุข ความสบาย ความรื่นใจไร้ความข้องขัด ปราศจากความทุกข์ร้อนใด ๆ ที่จะมารบกวนขัดขวางให้ไม่อยากปฏิบัติธรรม มีแต่ความสุขสบายกายและใจ ยินดีในการปฏิบัติธรรม
5. สมาธิ
สมาธิ ความสงบตั้งมั่นของจิต ไม่มีสิ่งรบกวนเร้าระคาย จิตตั้งมั่นเป็นสมาธิไม่วอกแวก ไม่มีอารมณ์ภายนอกมารบกวนให้หงุดหงิดรำคาญใจ
ธรรมทั้ง 5 ประการนี้ เป็นส่วนสนับสนุนให้บุคคลเกิดความมั่นใจในการปฏิบัติธรรม มีความแช่มชื่นยินดีในการปฏิบัติธรรมให้เกิดผลสำเร็จ เป็นธรรมหรือคุณสมบัติสำคัญของจิตใจที่ทุกคนควรทำให้เกิดมีอยู่เสมอ
