ทุกฺโข พาเลหิ สงฺคโม.
[คำอ่าน : ทุก-โข, พา-เล-หิ, สัง-คะ-โม]
“สมาคมกับคนพาล นำทุกข์มาให้”
(ขุ.ชา.นวก. 27/265)
คนพาล คือคนที่มุ่งจะทำแต่ความชั่ว หันหลังให้ความดีโดยสิ้นเชิง มีชีวิตอยู่เพื่อสร้างความฉิบหายไร้ประโยชน์ ไม่รู้จักบาปบุญคุณโทษ หรือถึงรู้ก็ไม่ใส่ใจ
ลักษณะของคนพาลมี 5 อย่าง ดังนี้
- ชักนำไปในทางที่ผิด
- ชอบทำในสิ่งที่ไม่ใช่ธุระ
- เห็นผิดเป็นชอบ
- แม้พูดดี ๆ ก็โกรธ
- ไม่รับรู้ระเบียบวินัย
การคบกับคนพาลนั้น สร้างแต่ทุกข์โทษให้ผู้คบหา เพราะคนพาลมีลักษณะ 5 ประการดังกล่าวนั้น การคบกับคนพาลจึงเป็นเรื่องที่หาประโยชน์มิได้เลย มีแต่จะเสื่อมเสียชื่อเสียง เสียประโยชน์ เสียความสุขเท่านั้นเอง
ดังนั้น บุคคลผู้หวังความสุขความเจริญแก่ตน อย่าได้คบกับคนพาลเลย
