
อัตถะ 3 ประการ
อัตถะ แปลว่า ประโยชน์ การบำเพ็ญประโยชน์ ผลที่มุ่งหมาย หรือจุดหมาย แบ่งประเภทตามบุคคลที่จะได้รับประโยชน์ มี 3 ประเภท คือ
1. อัตตัตถะ
อัตตัตถะ ประโยชน์ตน คือประโยชน์ที่จะเกิดขึ้นแก่ตนเอง การสร้างประโยชน์แก่ตนเอง หรือประโยชน์ที่ต้องสร้างขึ้นมาด้วยตนเอง คนอื่นสร้างให้ไม่ได้ เช่น การรักษาศีลให้บริบูรณ์เพื่อความบริสุทธิ์เฉพาะตน การเจริญภาวนาเพื่อเป้าหมายสูงสุดคือพระนิพพาน เป็นต้น ซึ่งเป็นประโยชน์ที่เราต้องสร้างด้วยตนเอง คนอื่นสร้างให้เราไม่ได้ และแม้แต่ตัวเราเองก็สร้างให้คนอื่นไม่ได้
2. ปรัตถะ
ปรัตถะ ประโยชน์ผู้อื่น คือประโยชน์ที่ทำเพื่อผู้อื่น การบำเพ็ญประโยชน์เพื่อสงเคราะห์ผู้อื่น เช่น การช่วยเหลือกิจการของผู้อื่นให้สำเร็จ การเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่แบ่งปันสิ่งของแก่ผู้อื่นโดยมุ่งการสงเคราะห์ การแนะนำความรู้หรือถ่ายทอดหลักธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้าแก่ผู้อื่น เป็นต้น
3. อุภยัตถะ
อุภยัตถะ ประโยชน์ทั้งสองฝ่าย หมายเอาประโยชน์ที่เกิดขึ้นแก่ทั้งตนเองและผู้อื่น มุ่งถึงการอยู่ร่วมกันในสังคม บุคคลจะมุ่งแต่ประโยชน์ของตนเองอย่างเดียวไม่ได้ การบำเพ็ญประโยชน์เพื่อผู้อื่นหรือส่วนรวมก็เป็นสิ่งจำเป็นที่หลีกเลี่ยงไม่ได้เช่นกัน เพราะมนุษย์เป็นสัตว์สังคม ต้องอยู่ร่วมกับผู้อื่น การอยู่ร่วมกันในสังคม ควรช่วยเหลือแบ่งปันกัน อนุเคราะห์สงเคราะห์กัน คือสร้างประโยชน์ส่วนตัวด้วย สร้างประโยชน์ส่วนรวมด้วย จึงจะอยู่ด้วยกันได้อย่างสงบสุข
- รัตนะ 3 (พระรัตนตรัย)
- คุณของรัตนะ 3 (คุณของพระรัตนตรัย)
- อาการที่พระพุทธเจ้าทรงสั่งสอน 3 อย่าง
- โอวาทของพระพุทธเจ้า 3 ข้อ
- ทุจริต 3 ประการ
- สุจริต 3 ประการ
- สมาธิ 3 ประการ (หมวดที่ 1)
- สมาธิ 3 ประการ (หมวดที่ 2)
- พระโสดาบัน 3 ประเภท
- อกุศลมูล 3 ประการ
- กุศลมูล 3 ประการ
- สัปปุริสบัญญัติ 3 ประการ
- อปัณณกปฏิปทา 3 ประการ
- บุญกิริยาวัตถุ 3 ประการ
- สามัญญลักษณะ (ไตรลักษณ์) 3 ประการ
- อกุศลวิตก 3 ประการ
- กุศลวิตก 3 ประการ
- อัคคิ 3 ประการ
- อัคคิปาริจริยา 3 ประการ
- อัตถะ 3 ประการ (หมวดที่ 1)
- อัตถะ 3 ประการ (หมวดที่ 2)
- อธิปไตย 3 ประการ
- อนุตตริยะ 3 ประการ
- อภิสังขาร 3 ประการ
- อาสวะ 3 ประการ
- กรรม 3 ประการ
- ทวาร 3 ประการ
- ญาณ 3 ประการ (หมวดที่ 1)
- ญาณ 3 ประการ (หมวดที่ 2)
- ตัณหา 3 ประการ
- ทิฏฐิ 3 ประการ
- เทพ 3 ประเภท
- ธรรมนิยาม 3 ประการ
- นิมิต 3 ประการ
- ภาวนา 3 ประการ
- ปริญญา 3 ประการ
- ปหาน 3 ประการ
- ปาฏิหาริย์ 3 ประการ
- ปิฎก 3 ประการ (ไตรปิฎก)
- พุทธจริยา 3 ประการ
- ภพ 3 ประการ
- วัฏฏะ 3 ประการ
- วิชชา 3 ประการ
- โลก 3 ประการ (นัยที่ 1)
- โลก 3 ประการ (นัยที่ 2)
- โลก 3 ประการ (นัยที่ 3)
- วิโมกข์ 3 ประการ
- วิเวก 3 ประการ
- สังขตลักษณะ 3 ประการ
- อสังขตลักษณะ 3 ประการ
- สังขาร 3 ประการ
- สัทธรรม 3 ประการ
- สมบัติ 3 ประการ
- ทานสมบัติ 3 ประการ
- สิกขา 3 ประการ
- โกศล 3 ประการ
- ทุกขตา 3 ประการ
- เทวทูต 3 ประการ
- ธรรม 3 ประการ
- บุตร 3 ประเภท
- ปปัญจะ 3 ประการ
- ปัญญา 3 ประการ
- ปาปณิกธรรม 3 ประการ
- ลัทธินอกพระพุทธศาสนา 3 ประเภท
- วิรัติ 3 ประการ
- เวทนา 3 ประการ
- สรณะ 3 ประการ
- สันโดษ 3 ประการ