อกิญฺจนํ นานุปตนฺติ ทุกฺขา “ทุกข์ ย่อมไม่ตกถึงผู้หมดกังวล”

อกิญฺจนํ นานุปตนฺติ ทุกฺขา.

[คำอ่าน : อะ-กิน-จะ-นัง, นา-นุ-ปะ-ตัน-ติ, ทุก-ขา]

“ทุกข์ ย่อมไม่ตกถึงผู้หมดกังวล”

(ขุ.ธ. ๒๕/๔๔)

ทุกข์ คือสภาพที่ทำให้เกิดความไม่สบายกายไม่สบายใจ เป็นสภาพที่บีบคั้นให้สรรพสัตว์ไม่มีความสุข มีความกระวนกระวาย เดือดเนื้อร้อนใจ อันนี้เรียกว่าทุกข์

สาเหตุที่ทำให้เกิดความทุกอย่างหนึ่งก็คือ ความกังวล คือความห่วงหาอาวรณ์ ห่วงโน่นห่วงนี่ ห่วงตัวเอง ห่วงคนรอบข้าง ห่วงทรัพย์สินเงินทอง ห่วงญาติมิตร หรืออื่น ๆ

เมื่อมีความกังวลมีความห่วงหาอาวรณ์อยู่อย่างนี้ จึงทำให้คนเราต้องทุกข์อยู่ร่ำไป หากตัดความกังวลดังกล่าวนี้ลงเสียได้ ความทุกข์ย่อมจะไม่มี

วิธีที่จะตัดกังวลเสียได้นั้น เราต้องมองสิ่งทั้งหลายให้เห็นเป็นของประจำโลก เป็นเพียงสิ่งที่ถูกปัจจัยปรุงแต่งขึ้น ไม่ใช่ตัว ไม่ใช่ตน ไม่ใช่เรา ไม่ใช่เขา และไม่มีสิ่งใดเป็นของของเราอย่างแท้จริง

เมื่อใช้ปัญญาพิจารณาได้ดังนี้ ความกังวล ความห่วงหาอาวรณ์ก็จะไม่มี เมื่อไม่มีความกังวล ไม่มีความห่วงหาอาวรณ์เช่นนี้ ความทุกข์ที่จะเกิดจากความกังวลหรือความห่วงหาอาวรณ์นั้น ก็ย่อมจะไม่มีเช่นกัน