สัมผัส หรือ ผัสสะ แปลว่า ความกระทบ หมายถึง ความประจวบกันแห่งอายตนะภายใน อายตนะภายนอก และวิญญาณ แบ่งเป็น 6 ประการ ตามอายตนะและวิญญาณ ดังนี้
1. จักขุสัมผัส
จักขุสัมผัส ความกระทบทางตา เกิดจาก อายตนะภายในคือ ตา อายตนะภายนอกคือ รูป และ จักขุวิญญาณ บรรจบกัน
2. โสตสัมผัส
โสตสัมผัส ความกระทบทางหู เกิดจาก อายตนะภายในคือ หู อายตนะภายนอกคือ เสียง และ โสตวิญญาณ บรรจบกัน
3. ฆานสัมผัส
ฆานสัมผัส ความกระทบทางจมูก เกิดจาก อายตนะภายในคือ จมูก อายตนะภายนอกคือ กลิ่น และ ฆานวิญญาณ บรรจบกัน
4. ชิวหาสัมผัส
ชิวหาสัมผัส ความกระทบทางลิ้น เกิดจาก อายตนะภายในคือ ลิ้น อายตนะภายนอกคือ รส และ ชิวหาวิญญาณ บรรจบกัน
5. กายสัมผัส
กายสัมผัส ความกระทบทางกาย เกิดจาก อายตนะภายในคือ กาย อายตนะภายนอกคือ โผฏฐัพพะ และ กายวิญญาณ บรรจบกัน
6. มโนสัมผัส
มโนสัมผัส ความกระทบทางใจ เกิดจาก อายตนะภายในคือ ใจ อายตนะภายนอกคือ ธรรมารมณ์ และ มโนวิญญาณ บรรจบกัน
