ศีล แปลว่า ปกติ หมายถึง ข้อปฏิบัติเพื่อรักษาความประพฤติทางกายและทางวาจาให้เป็นปกติและเรียบร้อยดีงาม เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า มนุสสธรรม เพราะเป็นธรรมที่ทำให้ได้เกิดมาเป็นมนุษย์ และเป็นธรรมที่ช่วยให้มนุษย์อยู่ร่วมกันได้อย่างสงบสุข และเป็นธรรมพื้นฐานที่มนุษย์ทุกคนควรรักษาและปฏิบัติอยู่เสมอ จึงเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า นิจศีล มี 5 ประการ คือ
- ปาณาติปาตา เวรมณี เจตนางดเว้นจากการทำสัตว์มีชีวิตให้ตกล่วงไป
- อทินนาทานา เวรมณี เจตนางดเว้นจากการถือเอาสิ่งของที่เจ้าของเขาไม่ได้ให้
- กาเมสุ มิจฉาจารา เวรมณี เจตนางดเว้นจากการประพฤติผิดในกาม
- มุสาวาทา เวรมณี เจตนางดเว้นจากการกล่าวเท็จ
- สุราเมรยมัชชปมาทัฏฐานา เวรมณี เจตนางดเว้นจากการเสพของมึนเมาคือสุราและเมรัยอันเป็นที่ตั้งแห่งความประมาท
ศีลทั้ง 5 ข้อนี้แหละ คือสิ่งที่จะอำนวยผลให้มนุษย์เราอยู่ด้วยกันได้อย่างร่มเย็นเป็นสุข ไม่เบียดเบียนกันทั้งทางร่างกาย จิตใจ และทรัพย์สินเงินทอง
ความหมายของศีล
ศีล แปลว่า เย็น คือผู้ที่รักษาศีลอยู่ที่ไหนก็ร่มเย็นเป็นสุข อยู่ในสังคมไหน สังคมนั้นก็สงบสุข
ศีล แปลว่า ราก คือ ศีลเป็นรากเหง้าแห่งความเจริญทั้งในทางโลกและทางธรรม
ศีล แปลว่า ปกติ คือ การที่เราได้มาเกิดเป็นมนุษย์ได้ก็เพราะศีลพามาเกิด ศีล คือปกติภาวะของมนุษย์ ถ้าเรารักษาศีลได้ครบทั้ง 5 ข้อ ก็ถือว่าเราเป็นมนุษย์ที่ปกติ ไม่มีความขาดตกบกพร่อง
