หิรินิเสโธ ปุริโส โกจิ โลกสฺมิ วิชฺชติ “มีบางคนในโลก ที่ยับยั้งด้วยความละอาย”

หิรินิเสโธ ปุริโส โกจิ โลกสฺมิ วิชฺชติ.

[คำอ่าน : หิ-ริ-นิ-เส-โท, ปุ-ริ-โส, โก-จิ, โล-กัด-สะ-มิ, วิด-ชะ-ติ]

“มีบางคนในโลก ที่ยับยั้งด้วยความละอาย”

(สํ.ส. ๑๕/๑๑, ขุ.ธ. ๒๕/๓๔)

ความละอาย คือ หิริ หมายถึง ความละอายต่อการทำบาป โดยมานึกถึงชาติกำเนิด ตระกูล คุณธรรม ยศ ตำแหน่ง ฐานะ เป็นต้น โดยพิจารณาว่าการทำบาปนั้นไม่เหมาะสมกับตนเองโดยชาติ โดยยศ เป็นต้น

บุคคลที่มีหิริคือความละอายต่อการทำบาปนั้น เมื่อมีเหตุให้ทำบาป หรือคิดจะทำบาป จะฉุกคิดขึ้นได้ว่า การทำบาปนั้นเป็นสิ่งที่ไม่สมควร เป็นสิ่งที่น่าละอาย แล้วก็ยับยั้งการกระทำเช่นนั้นเสีย

เมื่อเป็นเช่นนี้ การทำบาปก็ไม่เกิดขึ้น การทำผิดศีลผิดธรรมหรือผิดกฏหมายบ้านเมืองต่าง ๆ ก็ไม่เกิดขึ้น เขาย่อมรักษาภาวะของความเป็นคนดีเอาไว้ได้ด้วยความละอายนั้น